20 Ağustos 2023, 16:07
|
#1
|
|
Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.
|
Doğadaki Dört Temel Kuvvet Nedir?
Doğadaki Dört Temel Kuvvet Nedir?
Her ne kadar kuvvetleri temas gerektiren ve gerektirmeyen diye ikiye ayırdıysak da aslında doğada keşfedilen toplam dört tane temel kuvvet vardır. Bunların tamamı alan kuvvetidir, temas gerektirmez.
1. Kütle çekim Kuvveti
Kütle çekim ya da yer çekimi kuvveti, cisimlerin kütle özelliğinin etkileşmesidir.
- Kütlesi olan bir cisim, kütlesi olan başka bir cismi her zaman çeker, ama hiçbir zaman itmez.
- Kütle çekimde her iki cisim de birbirini zıt yönlü kuvvetle çeker.
- Ağaçtaki elmanın yere düşmesi de, gezegenlerin güneşin etrafında dolanması da kütle çekim kuvvetinin sonucudur.
- Menzili yani etki alanı sonsuzdur. İki kütle ne kadar uzak olursa olsun hep kütle çekim kuvveti oluşur.
- Dört temel kuvvet içinde şiddeti en küçük olan kütle çekim kuvvetidir.
- Etkileşen iki cismin kütlesi arttıkça, kütle çekim kuvveti de artar.
- Cisimlerin arasındaki mesafenin artmasıyla kütle çekim kuvveti de mesafenin karesiyle orantılı olarak azalır.
Şekilde kütleleri M1 ve M2 olan iki gezegen gösteriliyor, gezegenlerin arasındaki mesafe de r. Kütle çekim kuvvetinin matematiksel ifadesi şöyledir:
G kütle çekim sabitidir, değişmeyen bir değerdir.
2. Elektromanyetik Kuvvet
Elektromanyetik kuvvet elektrik ve manyetik kuvvetin birleştirilmiş halidir. Elektrik kuvveti cisimlerin yük özelliğinden dolayı birbirlerini itmelerini ya da çekmelerini sağlar. Atomları ve molekülleri bir arada tutan protonlar ve elektronlar arasındaki elektrik kuvvetidir. Elektrik kuvvetinin şiddeti kütle çekim kuvvetinden çok daha büyüktür. Tıpkı kütle çekimde olduğu gibi elektrik kuvvetinde de etki alanı sonsuzdur. İki yük birbirinden ne kadar uzakta olurlarsa olsunlar hep bir elektrik kuvveti oluşur. Manyetik kuvvet hareket eden yüklü cisimlerin birbirine uyguladığı kuvvettir.
3. Güçlü Çekirdek Kuvveti
Atomun çekirdeğinde protonlar ve nötronlar vardır ve aralarındaki mesafe çok kısadır. Elektik kuvveti çok şiddetli olduğu için protonların birbirini itmesi ve o kadar yakında asla bulunamaması gerekirdi, ama bulunuyorlar. Çünkü elektrik kuvvetinden daha şiddetli olan güçlü çekirdek kuvveti protonları bir arada tutuyor. Dört temel kuvvet arasındaki en şiddetlisi güçlü çekirdek kuvvetidir, ama etki alanı çok kısadır, yalnızca çekirdek boyutlarındadır.
4. Zayıf Çekirdek Kuvveti
Atom çekirdeğinde yalnızca proton ve nötronların bulunduğunu biliyoruz. Ama radyoaktif maddelerden elektronlar ve pozitronlar yayılabiliyor. Atom çekirdeğinde var olmayan elektron nasıl çekirdekten çıkabiliyor? Atom çekirdeğinin kararsız olmasına yol açan, proton ve nötronların başka parçacıklara dönüşebilmesini sağlayan zayıf çekirdek kuvvetidir. Etki alanı güçlü çekirdek kuvvetinde olduğu gibi çok kısadır, yalnızca çekirdek çapı kadardır. Şiddeti kütle çekimden fazladır, ama diğer iki temel kuvvetten azdır.
|
|
|
Alıntı
|