Newton’un Hareket Yasası: Dinamiğin Temel Prensibi
Newton’un Hareket Yasası: Dinamiğin Temel Prensibi
Newton’un hareket yasaları, ikinci yasayla devam ediyor. Buna dinamiğin temel ilkesi de denir. Birinci yasada dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde bir cismin hızının değişmediği yani ivmesinin sıfır olduğunu öğrenmiştik. İkinci yasa, bir cismin üzerine etkiyen dengelenmemiş kuvvetler varsa hareket durumunun değişeceğini söyler. Net kuvvet sıfırdan farklıysa cisim ivmelenir. İvmelenme miktarı uygulanan kuvvetle doğru cismin kütlesiyle ters orantılıdır. Kuvvet ne kadar büyükse ivme o kadar büyük, kütle ne kadar büyükse ivme o kadar küçük olur. Matematiksel ifadesi Fnet = ma şeklindedir. (F=ma yazıldığında aslında Fnet kastedilmektedir.)
Bir cismi dururken harekete geçirmek, hareket ederken hızlandırmak ya da yavaşlatmak ve yönünü değiştirmek için cisme mutlaka bir kuvvet uygulanması anlamına gelir. Tersinden söylersek eğer bir cisme uygulanan bileşke kuvvet sıfırdan farklıysa cisim mutlaka ivme kazanır.
Kütlenin tanımı da ikinci hareket yasasından gelir. Kütle, net kuvvetin ivmeye oranıdır.
Net kuvvet vektörüyle ivme vektörünün yönü her zaman aynıdır. İvmenin yönünü bilirseniz net kuvvetin yönünü de bilirsiniz.
Birinci yasa, ikinci yasanın özel bir durumudur. Fnet=ma denkleminde a=0 olursa Fnet = 0 olmak zorundadır.
Kuvvetin biriminin Newton (N) olduğunu öğrenmiştik. Şimdi Newton biriminin aslında kilogram-metre bölü saniye kareye (kgm/s2) eşit olduğunu da görüyoruz.
Örnek soru: Çekilen kutunun ivmesi
Şekildeki kütlesi 5 kg olan kutu sürtünmesiz yüzeyde 20 N kuvvetle sağa doğru çekiliyor. Kutunun ivmesi kaç m/s2 dir?
Çözüm:
Kutunun üzerindeki kuvvetleri bir serbest cisim diyagramı çizerek gösterelim.
Düşeydeki bileşke kuvvet sıfırdır, çünkü kutunun ağırlığını zeminin uyguladığı normal kuvveti dengeler. Yatayda sadece uygulanan F = 20 N var, bu durumda Fnet = 20 N. Kutunun kütlesinin m = 5 kg olduğunu biliyoruz. Artık tek yapmamız gereken sayıları doğru yerlerine koymak.
Buradan N/kg biriminin m/s2 ye eşit olduğunu da görüyoruz.
To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts.
“ Kimseyle hiçbir konuda yarış halinde değilim.
Kimseden akıllı, kimseden güzel, kimseden iyi olma gibi bir iddiam yok.
Kimse için 'EN' değilim, 'DAHA' değilim.
Bu devasa iddiasızlığın bana verdiği özgürlüğün hastasıyım. ”
To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts.
|