07 Kasım 2023, 09:18
|
#2
|
Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.
|
Yanıt: 2.Köktürk (Göktürk) Devleti
II. Kök Türk Devleti’nin Kurulması (682)
Göktürk Devleti parçalanınca Çin hakimiyeti altına giren Türkler her fırsatta bağımsızlık amacıyla ayaklandılar. Sonunda Kutluk adında bir kahramanın yönetiminde bağımsızlıklarını elde ettiler. (682) Türkler I. Kök Türk Devleti’nin yıkılışından sonra 50 yıldan fazla bir süre Çin egemenliği altında yaşamak zorunda kalmış, bu süre içerisinde tekrar bağımsızlıklarını kazanmak için birçok kez ayaklanmışlardır. Bu ayaklanmalar, Çinliler tarafından kanlı bir şekilde bastırılmıştır.
Bu ayaklanmaların bir tanesi ise Çin sarayını basarak imparatoru ele geçirmek hedefi ile gerçekleştirilen Kürşad Ayaklanması’dır. Buna rağmen Türkler bağımsızlık mücadelesi vermekten vazgeçmediler. Bunun sonucunda Kutluk’un başlattığı ayaklanma amacına ulaştı. Etrafına toplanan Türkler ile Ötüken bölgesine yerleşen Kutluk Kağan, II. Kök Türk Devleti’ni kurdu (681). Çinliler, Türk şehirlerinden çıkarıldı. Bu mücadele esnasında Kutluk’un yanında yer alanlar arasında ünlü devlet adamı ve komutan Tonyukuk da bulunmaktaydı. Türkleri Çin esaretinden kurtarıp yeniden bir bayrak altında toplaması sebebi ile Kutluk Kağan’a “derleyen, toplayan” anlamına sahip olan İlteriş unvanı verildi.
II. Kök Türk Devleti’nin Yıkılması (742)
Kök Türklerin bu güçlü dönemi uzun sürmedi. Önce Tonyukuk’un, ardından Kültigin’in ve 734 senesinde de Bilge Kağan’ın ölümü, II. Göktürk Devleti’ni zor durumda bıraktı. Bilge Kağan’ın ardından sırası ile oğulları Türk Bilge Kağan ve Tengri Han tahta geçti fakat Bilge Kağan’ın oğulları çocuk yaşta olduğu için devletin yönetimini annesi üstlendi. Ancak devletin iyi yönetilememesinden faydalanan Göktürk hakimiyetindeki Basmil, Karluk ve Uygurlar birleşerek isyan başlattılar. Basmil hükümdarının kağan ilan edilmesi ile II. Göktürk Devleti yıkıldı (742).
Kapgan Kağan’ın sert tutumu ve Çin entrikaları sebebi ile devlete bağlı boylar birer birer isyan etmiştir. Bu isyanların bir tanesinde Kapgan Kağan’ın öldürülmesi sonucu yerine oğlu İnel tahta çıkmıştır. Ancak İnel’in kağanlığı yetersiz bulunmuş ve onun yerine İlteriş’in oğlu Bilge, kağan olmuştur. Bilge Kağan ilk iş olarak devletin başına büyük dert olan boyların isyanını bastırmış ve devletin birliğini yeniden sağlamayı başarmıştır. Bilge Kağan’dan sonra devletin başına geçen kağanların yetersiz olmaları zamanla devletin zaafa uğramasına neden oldu. Sonuç olarak II. Kök Türk Devleti, 742 senesinde Basmil ve Uygur isyanları sonucunda ilk olarak zayıflamış, sonra da Uygurlar tarafından yıkılmıştır.
|
|
Alıntı
|