-M-

MAGISTRA: Roma’nın cumhuriyet döneminde yüksek devlet görevlilerine verilen ad. Örneğin; quaestor’lar, censor’lar, praetor’lar ve aedilis’ler gibi.

MAGISTROS: Bizans İmparatorluğu’nda kullanılmış bir ünvan. Bu ünvanı taşıyanlara yılda 24 libre altın ile iki tören giysisi verilirdi.

MAGNAT: Latince ‘magnatus’ (=seçkin kişi) kelimesinden gelmektedir. Sözlük anlamıyla, Macaristan ve Polonya’da baronlar, sarayda görevli kontesler, danışmanlar vb. gibi başlıca saray görevlilerine verilen addır. Sonraları toprak sahibi tüm soyluları kapsayan bir ünvan halini almıştır. Burada, Bizans Sarayı çevresinde toplanan bir tür toprak ağalığı sistemini belirtmek için kullanılmıştır.

MANİCİLİK: M.S. III. yüzyılda, İranlı din reformcusu Mani tarafından kurulan dine verilen ad. Zerdüştçülükteki ikincilliği daha da ileri götürerek, bütün maddi ve bedensel olan şeyleri kötü diye niteleyerek reddetmiştir. Bu dine inananlar bir yanda katı bir cinsel oruç uygulayan seçkin zümre ile öte yandan evlenmelerine ve dünyada kanaatkârlıkla yaşamalarına izin verilen sıradan üyelere ayrılıyorlardı. Manicilik M.S. VI. yüzyılda Hıristiyanlık tarafından ezilmiştir.

MAUSOLEION: Anıt-mezar. Karya satrabı Mausollos için Halikarnassos’ta yaptırılan mezar-anıtı ifade eden sözcük. Daha sonra genel olarak tüm anıt-mezarlar için kullanılmıştır.

MEGARA: Eski Yunanistan’da herbiri birkaç köyü kapsayan ve beş yöreden oluşan bölgeye verilen ad. Daha sonra bu köyler, Megara adını taşıyan kentte birleştiler.

MEGARON: Dikdötgen planlı, etrafı surlarla çevrili yapılara verilen ad. İlk defa Akhalar döneminde yapılmıştır.

MİNA: Eski Tunç ve Demir Devri’nde Anadolu’da kullanılan, 0,49 kilograma eş değer ağırlık ölçüsüne verilen ad.

MİNOA SERAMİK DÖNEMİ: Arthur Evans’ın Girit’in efsanevi kralı Minos’tan türettiği ve Yunanca konuşanların gelişinden önce Girit’te mevcut olan kültür ile yine Evans tarafından saptanan üç seramik dönemi için kullanılan ad.

MONİZM (Tekçilik): Dünyada olan tüm olayların tek bir neden bağlı olduğunu savunan düşünce sistemine verilen ad.

MONOGENESIS (Tekkökencilik): İnsanların ya da dilin tek bir kökenden türediğine inanan düşünce sisteminin adı. Karşıtı Çokkökencilik (Poligenesis)’tir.

MUNICIPIUM: Merkezden atanan ya da yerinde seçilen bir ‘magistra’nın başkanlığında kendi kendini yöneten kent.

MURÇ: Taş işçiliğnde kullanılan sivri uçlu oyma kalemlerine verilen ad.