Bilimsel Değişmenin Doğası
Bilimsel Değişmenin Doğası
Kuhn’un bilim tarihiyle ilgili açıklamalarından veya yorumundan çıkardığı ikinci önemli sonuç, bilimsel değişme ya da ilerleme süreciyle ilgilidir. Özellikle mantıkçı pozitivizmin yaygın bilim görüşüne göre bilim nesnel hakikat doğrultusunda ilerler; bunun da yolu, hiç kuşku yok ki eski ve yanlış fikir ya da teorilerin yerine yeni ve doğru fikir ya da teorilerin geçirilmesidir. Yeni teorilerin eski teorilerden nesnel olarak daha doğru olduğunu öne süren bu birikimsel bilgi tasarımının Kuhn, tarihsel olarak hatalı, felsefi olarak da çok naif olduğunu söyler. Nitekim o, bilim tarihinde zaman zaman geriye dönüldüğünü, dolayısıyla yanlıştan doğruya çizgisel bir ilerlemeden söz edilemeyeceğini öne sürer.
forumlar, genel forum sitesi forumadasi.com
Kuhn bununla da kalmayıp önceki bilim anlayışlarının sıkı sıkıya sarıldığı nesnel hakikat düşüncesini sorgular. Ona göre, nesnel hakikat veya objektif doğru düşüncesi her şeyden önce dünya ile ilgili, mevcut teori ya da eldeki paradigmadan bağımsız, sabit birtakım olgular olmasını gerekli kılar. İşte bunu kabul etmeyen Kuhn, çok daha radikal başka bir görüş öne sürer. Bu görüşe göre, dünya ile ilgili olgular eldeki teori ya da kabul görmüş paradigmadan bağımsız olmayıp tam tersine paradigmaya görelidir ve dolayısıyla, paradigma değiştikçe olgular da değişir. Durum böyle olduğunda, paradigma ya da teorilerin, olgulara “gerçekte oldukları şekliyle” tekabül etmelerinden söz edilemeyeceği gibi, onların nesnel olarak doğru olmalarından da söz edilemez. Hakikat, nesnel değil de paradigmaya görelidir.
To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts.
To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts.
|