Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.
|
Soma Maden Faciası | 13 Mayıs 2014
Arka plan
Düşük güvenlik seviyesi sebebiyle maden kazalarının yoğun olduğu Türkiye'de, resmi istatistiklere göre 1941'den bu yana kazalarda 3000'den fazla madenci hayatını kaybetti. 2012 yılında 78, 2013 yılında ise 95 madenci maden ile ilgili kazalarda öldü. Bu kazaya kadar, Türkiye madencilik tarihinde en çok ölüm olan kaza ise 1992 yılında 263 madencinin öldüğü 1992 Kozlu kömür madeni faciası olmuştu.
Kasım 2013'te Zonguldak'ta yüzlerce madenci, çalıştıkları madenin içine barikat kurarak çalışma koşullarını protesto ettiler.
Ekim 2013'te Cumhuriyet Halk Partisi milletvekillerinin hazırladığı ve Milliyetçi Hareket Partisi ile Barış ve Demokrasi Partisi milletvekilleri tarafından desteklenen, 60 vekilin imzaladığı Soma'daki maden ocaklarına meydana gelen iş kazalarını araştırma amacıyla bir meclis araştırma Komisyonu kurulmasını öneren soru önergesi, 29 Nisan'da Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine getirilmiş ancak Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekillerinin oylarıyla reddedilmişti.
Soma Eynez bölgesindeki maden, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. tarafından Eylül 2009'da Ciner Grubu'ndan devir alındı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından açıklanan bilgilere göre Soma Kömür İşletmeleri AŞ, 2012 yılında 2 kez, 2013 yılında 2 kez, 2014 yılında ise 13, 14, 17 ve 18 Mart'ta iş sağlığı ve iş güvenliği yönünden teftiş edilmiş, mevzuata aykırı bir durum olmadığı belirlenmişti. İşyerinde 25 Temmuz 2013'ten bu yana 9 iş güvenliği uzmanı ve 3 işyeri hekimi çalıştığı belirtildi.
Enerji Bakanı Taner Yıldız, Temmuz 2013'te aynı işletmenin farklı bir ocağının açılışını yapmış, örnek bir işletme olduğunu belirtmişti.
Tepkiler
Yurt içi
Olayın ardından Türkiye'de, 13 Mayıs'tan itibaren 3 günlük ulusal yas ilan edildi. Ulusal yas nedeniyle ülke genelinde ve dış temsilciliklerde bayraklar yarıya indirildi ve 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kutlamalarının yapılmaması kararlaştırıldı. Facianın ertesi gününde Soma Cumhuriyet Başsavcılığı, olayda çıkan yangın ile ilgili soruşturma başlattı. Soma Holding sahiplerinden Alp Gürkan ve İsmet Kasapoğlu'nun İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Akademik Danışma Kurulu üyeliklerine son verildiği bildirildi. Türkiye'nin farklı bölgelerindeki birçok yerde, baret ve mumla anma törenleri yapıldı.
Türkiye Futbol Federasyonu 3 günlük ulusal yas sebebiyle, ülke genelinde 14-15 Mayıs tarihlerinde oynanacak tüm amatör ve profesyonel futbol maçlarını ileri bir tarihe ertelediğini açıkladı. Türkiye Basketbol Federasyonu basketbol liglerinde devam etmekte olan play-off müsabakalarını ulusal yas nedeniyle 17 Mayıs tarihinden itibaren devam edileceğini belirtti. Beşiktaş ile Gençlerbirliği ve Kardemir Karabükspor ile Sivasspor arasında oynanacak olan Süper Lig maçlarından elde edilecek gişe hasılatlarının tamamının Soma'daki ihtiyaç sahiplerine bağışlanacağı açıklandı. Galatasaray resmî sitesi aracılığıyla yaptığı açıklama ile futbol takımının ileriki dönemlerde yapacağı özel maç gelirlerinin Soma'daki yardıma muhtaç ailelere bağışlanacağını duyururken, Soma'ya 2 TIR dolusu su, çorba ve kuru gıda yardımında bulundu. Fenerbahçe 15 Mayıs'ta resmî sitesinden yayınladığı açıklamada, kulüp olarak Somalı çocukların eğitim masraflarını üstleneceklerini duyururken, oluşturulacak burs havuzu ile ilk etapta 100 çocuğun 5 yıl süreyle eğitim masraflarının karşılanacağı ve şu anda 1.800.000 lira bütçe ayırıldığı belirtildi.
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, olayın ertesi gününde Arnavutluk gezisini iptal ederek Soma'ya gitti. Erdoğan, Soma Belediyesi'nde bir basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasının ardından belediye binası çıkışında kendisini bekleyen vatandaşlara seslenirken, vatandaşlar tarafından protesto edildi.
DİSK-KESK-TMMOB ve TTB, Soma'da yaşanan facia nedeniyle 3 günlük eylem takvimi ilan etti. İnternet arama motoru Google, Türkiye ana sayfasının alt kısmına, facia sebebiyle siyah kurdele ve kurdelenin üzerine gelindiğinde görülebilen "Hepimizin başı sağolsun" mesajı yerleştirdi. Arama motoru Yandex, facia ile ilgili haberlere kolay erişim için ana sayfasına "Soma Madeni" sekmesi ekledi. Diyanet İşleri Başkanlığı, resmî Twitter hesabından yaptığı açıklamada, yurt genelindeki tüm camilerde cuma namazı sonrasında dua edileceğini açıkladı. İstanbul Ermeni Patrikhanesi, 18 Mayıs'ta İstanbul'daki Ermeni kiliselerinde gerçekleştirilecek olan pazar ayinlerinde hayatlarını kaybedenler ve yaralananlar için dua edileceğini duyurdu. Türkiye'de faaliyet gösteren 10 banka, yaşanan faciada yaşamını yitirenlerin kredi borçlarını silme kararı aldı. Müjdat Gezen Sanat Merkezi resmî sitesinden yayınladığı başsağlığı mesajında, faciada babasını yitiren çocuklar ve gençlerden sanat eğitimi almak isteyenlere burs verileceğini bildirdi. İstanbul Voleybol Kulübü yaşanan facia sonrası ilk resmî maçına üstünde #SOMA yazan siyah forma ile çıktı. Maç sonrası bu formalar açık artırma ile satılarak Soma maden kazasında babasını kaybeden bir çocuğun eğitimine katkı için gönderildi.
Ankara'nın Kızılay semtinde, Soma'da yaşanan maden faciasını protesto eden ve TBMM'ye yürümek isteyen eylemcilere polis müdahale etti. İstanbul'un Tünel semtinde, sloganlar ve pankartlar eşliğinde Soma'daki faciayı protesto etmek amacıyla Taksim Meydanı'na yürümek isteyen gruba, polis Galatasaray Meydanı'nda müdahale etti. Bolivya, Küba ve Venezuela'daki maden işçileri, Soma faciasından sonra 1 günlük iş bırakma ve 3 günlük yas kararı aldı. İzmir'de 17 Mayıs gecesi, Soma'da hayatını kaybedenler için toplanan ve Talatpaşa Bulvarı Kıbrıs Şehitleri girişini kapatan protestocu gruba, 3 TOMA aracı ile birlikte birçok çevik kuvvet polisi müdahale etti. İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi önünde, öğrenciler tarafından Soma'da yaşanan facia protesto edildi. Maden ocağının işletmecisi Soma Holding'in İstanbul, Levent semtindeki ofisi önünde protestolar gerçekleştirildi.
Uluslararası
Kazadan sonra birçok ülkenin başkanları ve dışişleri bakanları, kazada ölenler için Türkiye hükûmetine taziyelerini iletti. Avrupa'nın basketbol konfederasyonu FIBA Avrupa, 16 Mayıs tarihinde oynanacak olan EuroLeague final-four karşılaşmaları öncesinde, Soma'da hayatını kaybeden işçiler için bir dakikalık saygı duruşu yapılacağını duyurdu. 16 Mayıs tarihinde oynanan final-four maçının öncesinde 1 dakikalık saygı duruşu yapılırken, bu esnada tribündeki taraftarlar Türk bayrağı açtı. İspanya'nın en üst kademe futbol ligi La Liga takımlarından Atlético Madrid, hafta sonunda oynayacağı Barcelona maçına Soma'ya destek tişörtü ile çıkacağını açıkladı.
|