Davranışçılık Yaklaşımının Temel Sayıltıları
Davranışçılık Yaklaşımının Temel Sayıltıları
Davranışçı yaklaşıma göre insan zihni doğuştan boş bir levha gibidir. Doğuştan gelen bazı basit refleksif davranışlar dışında insanda yerleşik bir davranış örüntüsü yoktur. İnsanın geliştirdiği tüm davranışlar sonradan, belirli çevrelerde edinilir. Yani insanın yapıp ettiği hemen her şey öğrenilmiştir. Bundan dolayı davranışçı yaklaşımda öğrenme konusu en temel konudur.
Davranışçı kurama göre öğrenme, bireyin davranışlarında meydana gelen gözlemlenebilir değişmelerdir. Öğrenme, uyarıcılar ile tepkiler ya da davranışlar arasında bağ kurulmasıdır. Uyarıcılar belli çevrelerde ortaya çıkar. Örneğin, sınıf ortamı belli uyarıcılar barındıran bir çevre olarak düşünülebilir. Öğrenme bu çevrede yer alan belli uyarıcılarla belli davranışları davranışları ilişkilendirme süreci olarak ele alınır.
Böylece davranışçı yaklaşıma göre öğrenme, bireyin zihinsel süreçlerinden öte çevresel faktörlerden etkilenmektedir. Davranışçılar, davranış değişikliği sürecinin bireyin zihinsel süreçlerinden değil, çevresel koşullardan etkilendiği ve belli uyarıcıların belli davranışlarla ilişkilendirilerek benzer durumlarda aynı davranışların sergilendiğini iddia ettikleri için “öğrenme” terimi yerine “koşullanma” terimini kullanmayı tercih etmişlerdir. Çünkü, öğrenme esnasında organizma aktif değildir. Davranışı ortaya çıkaran ve/veya pekiştirici uyarıcılarda davranış yerleştirilir. Davranışçı kuramcılar öğrenme süreçlerini basit bir şekilde uyarıcı ile tepki arasındaki bağ olarak ele aldıkları için U-T kuramcıları (U=uyarıcı, T=tepki) olarak da anılırlar.
Davranışçı yaklaşım; basit tepkisel nitelikteki davranışlar, alışkanlıklar, bazı beceriler ve sosyal davranışları açıklamakta yeterli görünse de karmaşık zihinsel öğrenmeleri açıklamakta yetersiz kalmıştır. Davranışçı yaklaşım psikoloji ve eğitim alanında etkisini 1950’li yıllara kadar devam ettirmiş, daha sonra bilişsel ağırlıklı kuramların devreye girmesiyle yoğun etkisini kaybetmiştir. Ancak davranışçı kuramların ortaya koyduğu prensiplerden eğitim ortamlarında hâlâ çokça faydalanılmaktadır.
To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts.
To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts.
|