Okul Öncesi Dönemde Ceza Yöntemi

Okul öncesi dönem çocuklarının hassasiyet ve gelişimleri düşünüldüğü zaman verilen cezalar da dikkatli bir şekilde verilmeli ve ceza seçiminde gerekli hassasiyet sağlanmalıdır. Çocukların gelişimlerini ve psikolojilerin bozacak cezalardan kaçınılmalıdır.

Anne ve babaların çocuklarına ceza verirken dikkat edecekleri ilk nokta ceza verme sıklıklarıdır. Çocukların yaptıkları her hataya ceza verilmemelidir. Bu gibi durumlarda çocuk ceza almaya alışır ve gerçekten cezayı hak ettikleri zaman verdiğiniz cezanın onun davranışının düzelmesinde hiçbir yararı olmaz. Cezalar mümkün olduğu kadar az ve öz olmalıdır. Anne ve babalar ceza vermeyi ilk tercih olarak düşünmemeli, iletişim yoluyla problemleri halletmeye çalışmalıdır.

Verilen cezaların çocuklar üzerinde etkili olabilmesi için cezanın yaptığı hatalı davranılın hemen ardından verilmesi gerekmektedir. Eğer çocuğunuza daha önceden yaptığı bir davranış için ceza verecekseniz onu boşuna üzmeyin ve cezalandırmayın, çünkü o cezanın çocuğunuz açısından hiçbir yararı olmayacaktır. Anne ve babalar çocuklarına ceza vermiş olmak için ceza vermemelidir, onları dinlemeli, savunmalarını almalı ve gerçekten cezayı hakkediyorsa ceza vermelidirler.

Diğer bir önemli nokta verilen cezanın sergilemiş olduğu yanlış davranışa uygun olması ve ceza verilmiş ise kesinlikle vazgeçilmemelidir. Eğer çocuklarınıza verdiğiniz cezandan bir kez vazgeçerseniz çocuklar bunu hep düşünecekler ve sonuna kadar zorlayacaklardır.

Okul öncesi dönemde en çok etkili olan ceza MOLA ZAMANI adı verilen ceza yöntemidir. Bu ceza çocukların hatalı bir davranıştan sonra belirlenen süre kadar odalarında kalmaları ve sergilemiş oldukları davranışı düşünmeleri istenmesidir. Kesinlikle belirlenen süreden erken odadan çıkarılmamalıdır çocuk. Ama önemli nokta çocuğun neden ceza aldığını bilmesidir. Eğer çocuk neden ceza aldığını bilmez ise orada beklemesinin bir faydası olmayacaktır. Bazen anne ve babalar çocuklarını yanlış bir hareketinden sonra onları cezalandırmak adına apar topar odaların atarlar ve kapılarını kilitlerler. Ne olduğunu anlayamayan çocuk başlar ağlamaya, “şimdi düşün hatanı” diye söylenir çocuğa. Çocuklar o yaşlarda yaptıkları hatayı bulabilecek durumda değillerdir. Çünkü onlar için yaptıkları hareket doğrudur. Bu cezalar çocuklarda paranoyaya neden olur, ne hata yaptığını bilmeyen çocuk yaptığı her hareketten şüphelenir ve kendi içine kapanmaya başlar, ya hata yaparsam korkusu ile yaşar ve kendine güvenini kaybeder.

Okul öncesi dönemde uygulanan ve başarı sağlanan diğer bir cezalandırma yöntemi ise çocuğun bazı haklarının elinden alınmasıdır. Örneğin hafta sonu parka gideceksinizdir ve hata yaptığı için parka gitmekten vazgeçersiniz.