Forum Logo  

Anasayfa Forum Duyuruları Yönetim İletişim
 -
Geri Git   ForumAdasi.Com > Kültür ve Sanat > Kültür - Sanat - Tarih > Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi


Karanfil Devrimi | 25 Nisan 1974


Kullanıcı Etiket Listesi

Yeni Konu Yeni Cevap
 
LinkBack Seçenekler Görüntüleme stilleri
Alt 03 Mayıs 2024, 12:23   #1
Çevrimiçi
Zeze - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.
Blue Star Karanfil Devrimi | 25 Nisan 1974

Karanfil Devrimi | 25 Nisan 1974



Karanfil Devrimi, (Portekizce, Revolução dos Cravos) Portekiz'de 25 Nisan 1974 günü şiddet kullanılmadan gerçekleştirilen askerî darbedir. Portekiz'in otoriter bir diktatörlükten demokrasiye geçişini sağlayacak iki yıllık bir değişim döneminin başlangıcı olmuştur.
genel forum sitesi forumadasi.com
Devrim öncesi koşullar
1930'lardan beri Estado Novo (Yeni Devlet) adlı otoriter rejimin varlığını devam ettirdiği Portekiz, 1950'lerden itibaren sömürge topraklarında ciddi güçlüklerle karşılaştı. 1953'te, Hindistan kıyılarındaki Portekiz sömürgeleri olan Goa, Daman ve Diu'nun statülerinin belirlenmesi için Hindistan'ın yaptığı görüşme talebi reddedildi. 17 Aralık 1961'de, Hint birlikleri bu üç toprağı da Portekiz'in elinden aldılar. 1960'larda ise bu sefer Afrika'daki Portekiz sömürgeleri karıştı; 1961'de Angola'da başlayan karışıklıklar 1963'te Gine-Bissau'ya, ertesi yıl da Mozambik'e yayıldı.

Şubat 1965'te muhalefet lideri Humberto Delgado'nun öldürülmesinin yarattığı gergin bir siyasal ortamda yapılan 25 Temmuz 1965 başkanlık seçimleri, rejimin adayı amiral Américo Tomás'ın yeniden seçilmesiyle sonuçlandı. Bununla birlikte ülkeyi yarım asıra yakın bir süre boyunca otoriter şekilde yönetmiş olan başbakan António de Oliveira Salazar, 16 Şubat 1968'de sağlık nedenleriyle iktidarı bırakmak zorunda kaldı. Yerine Marcelo Caetano geçti ve davranışına demokratik bir görünüş kazandırmakla birlikte aynı yoldan yönetmeye girişti.

1970'lere girildiğinde Estado Novo rejimi Portekiz üzerindeki baskısını devam ettiriyordu. Ancak sömürgelerdeki durum giderek kötüleşiyordu. Gine-Bissau'da milliyetçiler, yavaş yavaş kendi iktidarlarını kurarak Portekiz birliklerine karşı etkili bir gerilla savaşına başladılar. Angola'da ordu, kentleri elinde tutmakla beraber asiler, kırsal kesimi egemenlikleri altına alıyor ve Mozambik'te FRELIMO, ülkenin tüm kuzey kesimini denetliyordu. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından daha önce ve Kasım 1972'de bir kez daha kınanan Portekiz'in, diplomatik yalnızlığı, Afrika'da izlediği siyaset nedeniyle daha da yoğunlaştı.

Katolik Kilisesi de hükûmete karşı soğuk davranmaya başladı. Zorunlu askerlik hizmetinin 4 yıla çıkarılması asker kaçaklarının sayısını arttırdı. Gemlenen ve bastırılan muhalefetin aday göstermediği 28 Ekim 1973 seçimlerinde Marcelo Caetano'nun Ulusal Halk Eylemi (Acção Nacional Popular-ANP), bütün milletvekilliklerini kazandı. Sömürgelerde yürütülen savaşın getirdiği mali yük ise başka bir sorundu; küçük bir ülke olan Portekiz'de bütçe içinde savunma harcamalarına ayrılan payın giderek arttırılması, zaten düşük olan ortalama hayat standardını daha da düşürdü. Grevleri ve öğrenci hareketlerini, ordu içindeki çalkantılar izledi. Şubat 1974'te general António de Spínola'nın, sömürge sorunlarına yalnız askeri değil, siyasal bir çözüm de bulunması gerektiğini ileri sürdüğü bir yapıtının yayımlanması, generalin görevden uzaklaştırılmasına yol açtı. Bu andan itibaren mevcut rejimin ancak bir askerî darbeyle sona erebileceğini düşünen ordu içindeki sömürge savaşlarına karşı olan pek çok sol görüşlü asker Silahlı Kuvvetler Hareketi (Movimento das Forças Armadas, MFA) adlı gizli örgütü kurdu.

Darbe
Devrim 24 Nisan 1974 tarihindeki Eurovision Şarkı Yarışmasında Portekiz'i temsil eden Paulo de Carvalho'nun E depoi do adeus isimli parçasının çalınmasıyla başlatıldı. Ertesi gün 25 Nisan 1974 saat 12.15'te Zeca Afonso'nun Ulusal radyo kanalında seslendirdiği Grandola, Villa Morena adlı şarkısının çalınmasıyla[3] verilen gizli sinyalle de Silahlı Güçler Hareketi darbeye girişti. MFA'nın elindeki kuvvetler stratejik noktaları ele geçirdi. Radyolardan ilan edilen sokağa çıkma yasağına rağmen halk darbecileri desteklemek için sokağa indi. Askerlerin ele geçirdikleri stratejik noktalardan biri olan Lizbon Çiçek Pazarı'nda bolca bulunan karanfillerin silah ve tank namlularınına sokulması ve bu görüntülerin tüm dünyaya duyurulması darbenin adını oluşturdu; "Karanfil Devrimi" adını, darbeyi yapan askerlerin tankların ve silahların namlularına karanfil takmalarından ve şiddet kullanmamalarından almıştır. Başbakan Caetano ve devlet başkanı Tomás iktidarlarını bırakarak Brezilya'ya kaçtılar.

Lizbon teslim alınmadan önce 4 kişinin siyasi polis örgütü DGS'nin bizzat başkanı tarafından halkın üzerine ateş açılarak öldürülmesine rağmen, pek çok askerî darbenin aksine darbeci güçler amaçlarına ulaşmak için zor kullanmaya mecbur kalmamışlardır. Darbe, düşük rütbeli subaylar ve sol görüşlü askerler tarafından yapıldığı için “Yüzbaşılar Hareketi” olarak adlandırıldı. Yüzbaşılar Hareketi olarak adlandırılan darbe ordunun siyasete bulaşmama efsanesinin geçersizliğini de ortaya koydu

Darbe sonrası
Darbeden hemen sonra göreve başlayan Ulusal Kurtuluş Cuntası (Junta de Salvação Nacional) yurttaşlık haklarını ve demokratik hakları güçlendirmek, temsili bir parlamentonun yeni bir anayasa hazırlaması için tüm yurttaşlara tanınan tek dereceli oy hakkıyla özgür seçimler düzenlemek ve sömürgeleri yeniden barışa kavuşturmak görevini üzerine aldı. Eski rejim döneminin tek yasal siyasi partisi olan Ulusal Halk Eylem Partisi ile siyasi polis teşkilatı (Direcção-Geral de Segurança-DGS) dağıtıldı, siyasal tutuklular serbest bırakıldı ve sansür kaldırıldı.

Sonuçları
Karanfil Devrimi sonucunda Portekiz Devleti'nin Afrika'da devam ettirdiği sömürgeci politika ve sürdürdüğü savaş sona erdi. Portekiz en hızlı biçimde sömürgelerindeki askeri ve idari personeli geri çekti. Zaten devrimden önce fiilen büyük ölçüde Portekiz'den kopmuş olan Gine-Bissau bağımsızlığını ilan eden ilk ülke oldu. São Tomé ve Príncipe adalarındaki iktidar bir geçiş hükûmetine devredildi. Hindistan'ın Goa, Daman ve Diu üzerindeki egemenliği tanındı (Aralık 1974), Ocak 1975'te Angolalı milliyetçilerle, Kasım 1975'te ilan edilecek bağımsızlık üzerine bir antlaşma imzalandı. 25 Haziran 1975'te de Mozambik ile imzalanan antlaşmayla bu ülke bağımısızlığını kazandı.

Aralık 1975'te Portekiz'in çekildiği Doğu Timor Endonezya tarafından işgal edildi.

Bu devrim ile Batı Avrupa'nın en uzun süreli diktatör yönetimi olan Estado Novo olarak anılan ve Salazar'la başlayan sıkıyönetim sona ermiştir. Bu darbeyle Avrupa'daki son (bu olaydan bir yıl kadar sonra 1975'te Francisco Franco'nun ölümü ile biten İspanya'daki diktatörlük) diktatörlüklerden biri yıkılmıştır.

Günümüzde Portekiz'de 25 Nisan günü Özgürlük Günü (Dia da Liberdade) olarak kutlanmaktadır.


  Alıntı
Yeni Konu Yeni Cevap

İçeriği Sosyalleştir

Etiketler
1974, devrimi, karanfil, nisan


Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 konuk)
 

Gönderme Kuralları
Konu açma yetkiniz yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti ekleme yetkiniz yok
Mesaj düzenleme yetkiniz yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Açık
Pingbacks are Açık
Refbacks are Açık



Saat: 22:11.

Forum Bilgileri
Hukuki Aydınlatma Metni
ForumAdası, tüm hakları saklıdır.

Kurucu: Jön TüRk
Forum Sorumlusu: Zeze
Geliştiriciler: Regex & Cry
Tasarımcı: Mango

Powered by vBulletin® Version 3.8.6
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.

Altyapı bilgilerini okuduğunuz vBulletin yazılımı ForumAdası üzerinde lisanslı bir şekilde kullanılmaktadır.
ForumAdası; internet ortamında kullanıcıların içerik üretmelerine, bu içeriklerin de önceden onaya tabi tutulmaksızın yayımlanabilmesine olanak sağlayan bir forum sitesidir. Forum siteleri, tıpkı sosyal medya ve interaktif sözlükler gibi 5651 sayılı kanunun 2. maddesinin 1. fıkrasının "m" bendine göre Yer Sağlayıcı olarak faaliyet göstermekte olan, hizmet ve içerikleri barındıran sistemleri sağlayan veya işleten platformdur.
5651 sayılı kanunun 5. maddesine göre yer sağlayıcı, yer sağladığı içeriği kontrol etmek veya hukuka aykırı bir faaliyetin söz konusu olup olmadığını araştırmakla yükümlü değildir. Başka bir deyişle ForumAdası üzerinden yapılan yazılı, görsel ya da işitsel paylaşımlardan doğabilecek yasal sorumluluk, mezkur içeriği paylaşan ForumAdası üyesi gerçek kişilere aittir. İlgili kanunun anılan maddesinin 2. fıkrasında da çok açık bir biçimde öngörüldüğü üzere; yer sağlayıcı, yer sağladığı hukuka aykırı içerikten, ceza sorumluluğu ile ilgili hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunun 8 inci ve 9 uncu maddelerine göre haberdar edilmesi halinde ve teknik olarak imkân bulunduğu ölçüde hukuka aykırı içeriği yayından kaldırmakla yükümlüdür.
Açıklanan hukuki dayanaklar temelinde, hak ihlâli iddiasında bulunan hak sahipleri İLETİŞİM linkinden yer sağlayıcı ForumAdası yöneticilerine ihtarda bulunarak bahse konu hususu tebliğ etmeleri halinde incelemeler yapılıp, en geç 2 gün içerisinde gerekli işlemler tesis edilecektir.

5101 sayılı yasayla degişik 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince ForumAdası üzerinde telif hakkı bulunan MP3, video vb. eserlerin paylaşımı T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hak sahipliği verilmiş olan MÜ-YAP tarafindan yasaklanmış olup, yasal işlem olması halinde, paylaşan kişi ya da kişilerin bilgileri gerekli kurum ile paylaşılacaktır.