ForumAdasi.Com - Dönemlerine Göre Haritacılık

[Foruma üye olmadığınız sürece forum içeriğindeki bağlantıları görüntüleyemezsiniz. Foruma üye olmak için TIKLAYIN!]

Dönemlerine Göre Haritacılık

Eski Çağ’da Haritacılık
Harita olarak kabul edilebilecek ilk çizimler bu döneme aittir. Bu haritalar nehir, dağ, yol gibi ayrıntı gösteren ilkel çizimlerdir. Mağara duvarlarına, kayalara, çanak çömleklere, derilere, postlara çizilmiş haritalardır.

Bugüne ulaşmış en eski harita ise Babillerden kalmıştır. Ondan sonra harita olarak nitelendirilebilecek dünyanın en eski haritası ise Çatalhöyük şehir planıdır. Bir evin duvarında bulunmuştur.

İlk Çağ’da Haritacılık
Bu dönemde yaşamış olan Heredot’un coğrafyaya katkısı büyük olmuştur. Yeryüzünü oval bir düzlem olarak varsaymış ve topladığı bilgiler ile bir dünya haritası çizmiştir. Enlem ve boylam kavramları bu çalışmaya dayanmaktadır.

Marinus da bu dönemde yaşamış ve haritacılığa büyük katkıları olan bilim insanıdır. Haritanın konumlarının paralel ve meridyenleri içermesi gerektiğini söyleyen ilk kişidir.

Ptolemaus ise “Harita Çizimi İçin Coğrafi Esaslar” adlı eserinde ilk projeksiyon denemesini yapmıştır.

Orta Çağ’da Haritacılık
Haritacılık gelişmemiştir. Hıristiyan inancı sebebiyle İncil’de yazılanların dışında bir dünya düşüncesi olmadığı söz konusudur. Bu nedenle coğrafya alanında diğer bilim dallarında olduğu gibi herhangi bir gelişim ve değişim yaşanmamıştır. Sadece birkaç eser bırakılmıştır. Bu eserler de İslam Dünyası’ndan çıkmıştır.

İslam Dünyası’nda Haritacılık
İslam haritacılığı en parlak dönemini bu zamanda yaşamıştır. Orta Çağ’da İslam bilim insanlarının bırakmış olduğu en değerli kartografik eser İdrisi’nin dünya haritası çizimi yaptığı Kitabü’r Rucari’dir.

Keşiflerle birlikte haritacılık önem kazanmıştır. Pusula bulunmuştur. Matbaanın bulunması ile haritalar yükselişe geçmiştir.

Türkler tarafından yapılan en eski harita Kaşgarlı Mahmut’un Divanı Lügatit Türk adlı eserine çizdiği dünya haritasıdır. Bu harita Orta Asya’yı, Çin’i ve Kuzey Afrika’yı içermektedir. Kroki görünümünde olan bu haritada Dünya tepsi gibi düz olduğu kabul edilmiştir.

Osmanlı’da Haritacılık
Osmanlı Dönemi’nde haritacılıkta belli gelişmeler görülür. Osmanlı Dönemi’nde haritacılığın gelişme aşamaları aşağıda özetlenmiştir:

1513 yılında İbrahim Kâtibi, Akdeniz havzası haritasını çizmiştir.
1513 yılında Piri Reis dünya haritasını tamamlamıştır.
1570 yılında Atlas-ı Hümayun hazırlanmıştır.
1719 yılında ilk baskı harita olan Marmara haritası İbrahim Müteferrika tarafından basılmıştır.
1803 yılında ilk atlas, Müderris Abdurrahman Efendi tarafından hazırlanmıştır.
1818 yılında ilk harita okulu açılmıştır.
1830 yılında ilk deniz haritası olan Karadeniz haritası Deniz Harp Okulunda basılmıştır.