Yeryüzü Şekillerinin Haritalara Aktarılma Yöntemleri

ÖNEMLİ:
Yeşil renk koyulaştıkça yükselti azalır, kahverenginin tonu koyulaştıkça yükselti artar, mavinin tonu koyulaştıkça derinlik artar!

1. İzohipsler iç içe geçmiş kapalı eğrilerdir. Birbirlerini çevrelerler.
2. İzohipsler birbirini kesmezler veya uçları açık kalmaz. İzohipsleri kesen çizgiler akarsuları gösterir.
3. Her eğri kendisinden yüksek olan eğriyi çevreler. Dolayısıyla en dıştaki eğri en alçak yeri, en içteki eğri en yüksek yeri gösterir.
4. Aynı izohips eğrisi üzerinde bulunan bütün noktaların yükseltisi eşittir.
5. İzohipslerin nokta halini aldığı yerler dağ dorukla*rıdır.
6. En uzun çizilen izohips eğrisi en alçak, en kısa çizilen izohips eğrisi en yüksek değere sahiptir. (Çukur olan yerler hariç)
7. Kıyı çizgisinden 0 metre eğrisi geçmektedir. İzohips eğrilerinin başlangıç noktası deniz seviyesidir. 0 metre değerine sahip noktaları birleştirilmesiyle oluşturulan çizgiye “0 metre izohipsi” ya da “kıyı çizgisi” denir.
8. İzohipsler arasındaki yükselti farkına “sabit aralık değeri” denir. Sabit aralık değeri bir izohips haritasının tamamında aynıdır.
9. Sabit aralık değerini ölçek belirler. Ölçek küçüldükçe sabit aralık değeri artar.
10. Üzerinde ok işareti olan ve izohips çizgilerine göre daha kalın çizilen çizgiler, akarsu çizgileridir.
11. Akarsuyun her iki tarafındaki izohipslerin yükseltisi eşittir.
12. Birbirini çevrelemeyen komşu iki izohipsin yüksel*tisi eşittir.
13. İzohipslerin sıklaştığı yerde eğim fazladır.
14. İzohipslerin seyreldiği yerlerde eğim azdır.
15. İzohips çizgilerinin ters V şeklini aldıkları yerler akarsu vadisini ifade eder. Sivri uçları akarsuyun geldiği yönü, açılan kolları ise gitmesi gereken yönü ifade eder.
16. İki akarsu vadisini birbirinden ayıran ve birbirine ters yönde eğimli yüzeyleri birleştiren yerlere sırt denir. Bir sırtın iki tarafında eğrilerin değeri aynıdır.
17. Bir haritada bulunan izohipsler arasındaki fark her yerde eşittir.
18. Çukur alanlar çukurluk istikametinde ok işareti konarak gösterilir.
19. Deniz ya da göllerde aynı derinliğe sahip noktaların birleştirilmesi ile elde edilen eğrilere “eş derinlik eğrisi” ya da “izobat” adı verilir.

İzohips eğrilerinin sık geçtiği yerlerde akarsuların;

• Yatak eğimleri fazladır.
• Akış hızı fazladır.
• Erozyon etkileri fazladır.
• Debileri artmaktadır.
• Aşındırma güçleri fazladır.
• Biriktirme güçleri fazladır.
• Derine aşınmaları artar.
• Yanlara aşındırmaları azalır.
• Vadilerin yamaç eğimleri fazladır.
• Akarsular dar vadiler oluşturur.
• Vadiler “V” şeklindedir.
• Enerji potansiyelleri fazladır.
• Akarsu taşımacılığa ve ulaşıma elverişli değildir.