Torah'yı gözeten Hristiyanlar (Torah Observant Christians & Hebrew Roots Movement)

Torah'taki (Tevrat) buyrukları/emirleri (mitsvot) yerine getirmekle yükümlü olduklarına inanan Hristiyanlardır. Bunlar her Hristiyan gibi, Tevrat, Zebur ve İncil olarak da bilinen Kitab-ı Mukaddes'e/Kutsal Kitap'a (Protestan kanonu/66 kitaba) inanırlar.

Öteki Hristiyanlardan farklı olarak, Torah'ta bahsedilen Şabat günü, koşer/kaşer yiyecekler, Kutsal Kitap'ta bahsedilen bayramlardan, tzitzit gibi tüm emirlerden (nam-ı diğer, 613 emir) sorumlu olduklarına inanır ve bunları uygularlar. Buna karşılık, Noel, Paskalya gibi bayramlar ya da Pazar günü kilise uygulaması bulunmaz. Aslında sayılan 613 emir, Talmud'da özetlenmiş bir listedir. 613 emir içerisinden bazı emirlerin uygulanması hakkında, günümüz Ortodoks Yahudilerinden farklı yorumladıkları konular vardır (süt ve süt ürünlerinin et ile birlikte tüketip tüketmemek, saç kenarlarının kesilip kesilmemesi konuları vb. gibi).

Genellikle Mesihçi Yahudilik ile karıştırılır. Ancak Mesihçi Yahudilik, ilk olarak bir misyoner hareketi olarak doğmuş ve sonrasında ise günümüze kadar Yahudilik-Hristiyanlık içerisinde özerk/bağımsız bir gerçeklik olarak varlığını sürdürmüştür. Mesihçi Yahudiler de, Torah'taki emirlerden de sorumlu olduklarına ancak yalnızca Yahudi halkının sorumlu olduğuna ve Yahudi olmayan Hristiyanların bu emirlerden sorumlu olmadıklarına inanırlar. Mesihçi Yahudiler, genel olarak Üçlü Birlikçidirler, yani Y'şuah (İsa) Mesih'in tanrılığına da inanırlar. Sinagoglardaki kimi ritüelleri gelenek olarak sürdürdükleri görülür.

Bununla beraber, Torah'yı uygulayan bazı Hristiyanlar arasında da, zorunlu olmamakla birlikte, Yahudi ibadet geleneğinde gördüğümüz tefilin giymeyi tercih eden ve mezuzah bulunduranları da vardır.

Mesihçi Yahudilikten (Messianic Judaism) farklı olarak Hebrew Roots hareketi ise, Mesihçi Yahudilikten yaklaşık bir nesil önce, 1920'ler dolaylarında kendisini açıkça göstermeye başlamış, kişi Yahudi olsun ya da olmasın, tüm Hristiyanların yani İncil/Yeni Antlaşma'ya inananlarının, Torah'tan sorumlu olduğuna inanırlar. Kimi zaman, "Whole Bible Believer" (Bütün Kutsal Kitap'a inanan) olarak da kendilerini tanıtırlar. Vaftiz olan her Hristiyan'ın, İsrail halkına aşılandığına inanırlar. Yani Torah'yı gözeten bu Hristiyanlar etnik Yahudi değiller, etnik olarak da Yahudi kökenli olmak zorunda değiller.

Sosyal Medya'da tespit edilebildiği üzere, kurumsal organizasyonların kahir ekseriyeti, üniteryendir yani Y'şuah Mesih'in tanrılığına inanmazlar. Aralarında Üçlü Birlikçi olanları da vardır. Bazen, Üçlü Birlikçi olanları ile Mesihçi Yahudiler arasında bir geçişkenlik ve kavram kargaşası bulunabiliyor.

RAB Tanrı'nın/YHVH Elohim'in ismini Yahve(h), Yehova(h), Yahuah gibi isimlerle çağıranlar olduğu gibi, Y'şuah (İsa) Mesih'in ismini Yeşua(h), Yah(u)şuah, Yehouşuah gibi seslendirenler de vardır.

119 Ministries, Yahweh's Restoration Ministry (yrm.org), EliYah.com gibi kurumsal hale gelmiş organizasyon & cemaatler de vardır.

119 Ministries, teolojide ana omurgayı oluşturan, kendisine ait doğrudan bir cemaati bulunmayan, internet ortamındaki en aktif gruptur (Youtube kanalı):

[Foruma üye olmadığınız sürece forum içeriğindeki bağlantıları görüntüleyemezsiniz. Foruma üye olmak için TIKLAYIN!]

Her ne kadar Yeni Ay'ın başlangıcı gibi zamanları ortak takip ediyor olsalar da, Kutsal Kitap'ın belirttiği takvim konusunda bir anlaşmazlık bulunuyor. Kimileri günümüz Yahudiliğin resmi-sabit takvimini esas almayı tercih edip yeterli bulurken, kimileri Kutsal Kitap'a ve geleneğe daha uygun olarak, İsrail'deki buğday başaklarının hasat edilebilme zamanını gözleyerek Yeni Yıl'ı başlamış sayanlar ve takvimdeki bayramları farklı zamanlarda kutlayanları da vardır.

Torah'yı uygulayan Hristiyanlar, tam kurtuluşun sadece Y'şuah Mesih'e iman ile geldiğine inanırlar. Fakat Kutsal Yasa'dan muaf olmadıklarına ve antlaşmanın ebedi olduğuna inanırlar, Hristiyanlar da bu emirleri yerine getirmek ve bereket ya da lanet almaları da olmak üzere, antlaşmaya dahil olmuş, İsrail halkına aşılanmışlardır. Onlara göre, Y'şuah (İsa) Mesih'te samimi ve hakiki imana sahip olan, din adına elinden geleni yapan ama dinen gözüken kusurları olanlar, Y'şuah Mesih'in çarmıhta/direkte gerçekleştirdiği eylem ile bedeli ödenerek aklanmıştır/aklanacaktır ve yine Y'şuah Mesih, Başkahinimiz olarak, Baba Tanrı karşısında bizlere aracılık edip, savunacaktır. İman etmeyen, Kutsal Yasa'ya aykırı davrananlar yargılanıp, cezalandırılacaklardır.

Torah'yı gözeten Hristiyanlar arasında, Kutsal Yazılar uyarınca Tapınağın yeniden kurulacağına, (binyılda doğanlar için) kurbanların, sunuların sunulacağına ve bu binyıllık süreçte de şabat, bayramlar ve koşer/kaşer/kaşrut yasasının yürürlükte olacağına inanılır.

Yaygın olarak, ruhun (ruah) varlığına ve ölümsüzlüğüne inanılmaz, bunun yerine yalnızca bedenin/canın (nefeş) dirilişe inanılır. Cehennem (gehinnom) öğretisi farklılık gösterir.

Aralarında apolitik ve pasifist (askerlik yapmayı/silah altına girmeyi reddeden) olanlar olduğu gibi, politikayla ilgilenenleri de mevcuttur.

Etnik İsrail halkı ve İsrail halkının, vaat edilen İsrail topraklarında yaşama hakkı ve onların kutsal topraklarla olan ruhsal bağı ile İsrail halkına aşılanmış/dahil olduklarına inanan Torah'yı gözeten Hristiyanların İsrail halkı (ve günümüz devleti) ve kutsal topraklarla ilişkisi çeşitli pozisyonlarda görülebilmektedir.

Torah'taki emirlerin yerine getirilmesi hakkında, bazılarının doğrudan İsrail sınırları içerisinde, ancak Levililerin ve din kurulunun varlığıyla alakalı olduğu için, aslında birtakım emirlerin yerine getirilemeyeceği ve bağlı olunan hükümetlerle, yaşanılan ülkelerin kanunları ile çelişkiye gerek olmadığı mesajları verilmektedir.

Katolik, Ortodoks ve Protestanlar tarafından ise Galatyalıların ruhuna ve mesajına sahip oldukları, müjdeyi çarpıttıkları ve anlamadıkları yorumları yapılmaktadır.

Torah'yı uygulayan Hristiyanlar Yehova'nın Şahidi, Mesihte Kardeşler (Christadelphians), Mormon, Yedinci Günün Adventisti ya da Armstrongçu (Armstrongism) değildirler.