Türkiye’de İdari Fonksiyonlarına Göre Yerleşmeler
[Foruma üye olmadığınız sürece forum içeriğindeki bağlantıları görüntüleyemezsiniz. Foruma üye olmak için TIKLAYIN!]
Yerleşmelerin özelliklerinden biri sahip oldukları fonksiyonlarıdır. Bu nedenle yerleşmeler fonksiyonlarına göre de sınıflandırılır. Fonksiyonlarına göre yerleşmeleri sınıflandırırken idari fonksiyonları da göz önünde bulundurularak sınıflandırma yapılabilir.
forumlar, genel forum sitesi forumadasi.com
Türkiye’deki yerleşim birimleri idari fonksiyonlarına göre köy, ilçe ve il olarak sınıflandırılır. Devletin egemenliği altında bulunan arazinin tümüne ülke veya mülk adı verilir. Mülki idare, merkezi yönetim demektir. Türkiye’de merkezi idare; hem başkent Ankara’da hem de tüm yurda dağılmış taşra örgütleri ile sağlanmaktadır. Merkezi idarenin başkentteki örgütü Cumhurbaşkanlığı ve Bakanlar Kurulu’dur. Türkiye’nin mülki idare bölümlerini iller, illerin alt bölümlerini ilçeler oluşturmaktadır.- Köy Yönetsel Alanı
Köy ve mahalle, ilçe merkezindeki kaymakama bağlı olan en küçük idari birimdir. Köy ve mahallede ikamet eden vatandaşlar tarafında seçilen muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
Köyün merkezi ile köyün tarım alanları, meraları, ormanları gibi bütün sınırları köy adı altında ifade edilir.
- Belde Yönetsel Alanı
Belde belediyeleri, il ya da ilçe merkezi olmayan ancak belediye örgütlü yerleşmelere denilir. Nüfus olarak köy veya kasaba özelliği göstermektedir.
Belde belediyeleri, kendi sınırları içinde ulaşım, altyapı gibi hizmetleri yerine getirir.
- İlçe Yönetsel Alanı
İlçeler, kaymakamlık teşkilatı ve bağlı resmi kuruluşların yer aldığı idari merkezleridir. İlin genel yönetiminin bir alt kademesini oluştururlar. Kaymakam tarafından yönetilir ve valiye bağlı olarak görev yapar. Kendisine bağlı köy ve belde gibi yerleşmeler ile bunların arazilerinin tamamı ilçelerin sınırını oluşturur.
- İl Yönetsel Alanı
İl, sınırları içinde birden fazla ilçe bulunduran ve vali tarafından yönetilen idari merkezlere denir. En büyük mülki idare bölgeleridir. Valiler tarafından yönetilir. Kendisine bağlı ilçe, belde, köy yerleşmelerinin tamamı ilin sınırlarını oluşturur. Türkiye’de 81 tane il bulunmaktadır. Bu illerin adları ile merkezleri genellikle aynı ad ile anılırlar. Fakat Hatay ilin adı iken merkezinin adı Antakya’dır veya Sakarya ilin adı iken merkezinin adı Adapazarı’dır.
- Büyükşehir Olmayan İl Yönetsel Alanı
Sınırları içinde birden fazla ilçe bulunduran ve vali tarafından yönetilen idari merkezlere denir. Valiler tarafından yönetilir. Kendisine bağlı ilçe, belde, köy yerleşmelerinin tamamı ilin sınırlarını oluşturur.
Kendisine bağlı ilçe, belde, kır yerleşmeleri ile bağlı olan sınırları kapsar. İl merkezlerinde belediye teşkilatı da görev yapar.
- Büyükşehir İl Yönetsel Alanı
Büyükşehirler de diğer iller gibi vali tarafından yönetilir. Nüfusu 750.000 üzerindeki iller büyükşehir olarak kabul edilmektedir. Türkiye’de 30 tane büyükşehir bulunmaktadır.
Büyükşehirlerde merkeze bağlı ilçelerin yanında, merkez yerleşmeler de birden fazla ilçeye ayrılmıştır. Her ilçenin kaymakamı da ayrıdır. Büyükşehir belediye teşkilatının yetki alanı da ilin bütün sınırlarını kapsar. Büyükşehirlerde bulunan köyler, mahalle statüsüne dönüştürülmüştür.
|
