Aristoteles’in Yaşamı ve Yapıtları

**Zeze** · 11 Aralık 2022, 10:57

Aristoteles’in Yaşamı ve Yapıtları

Platon ile birlikte Batı felsefesinin en büyük iki düşünüründen biri olarak kabul edilen Aristoteles, MÖ 384/3 dolaylarında Trakya’daki Stageira’da doğmuş ve henüz genç yaşlarda Atina’ya giderek Platon’un Akademia’sına girmiştir.

Antik çağın bu en önemli felsefe okulunda yirmi yılı aşkın bir süre kalmış, bu süre zarfında hocası Platon’un felsefi öğretilerinden derin biçimde etkilenmiştir. Bu etkiyi, eserlerinin bazı yerlerinde sarf ettiği “biz Platoncular…” ifadesiyle bizzat kendisi de dile getirir. Platon’un MÖ 398/7 dolaylarındaki ölümü üzerine Atina’yı terk ederek önce Batı Anadolu’daki Assos’a, ardından Lesbos (Midilli) adasına gitmiş, buralarda okullar kurmuş, dersler vermiş ve öğrenciler edinmiştir.

MÖ 343/2 dolaylarında o sıralar henüz on iki – on üç yaşlarında olan Büyük İskender’in özel hocası olmak üzere Makedonya kralının sarayına çağırılmıştır. (Bu davette, babasının Makedon sarayının eski doktorlarından biri olmasının da rolü olsa gerektir). Makedonya sarayıyla olan yakın ilişkisi, Aristoteles’in siyasi ve ahlaki görüşlerinin şekillenmesinde önemli bir rol oynamışsa da Makedonya’nın yayılmacı politikalarından endişe duyan Atina ahalisi tarafından daima kuşkuyla karşılanmasına yol açmıştır. Aristoteles MÖ 335/4 dolaylarında nihayet yeniden Atina’ya dönmüş ve kendi okulunu kurmuştur. Okul, “Liseus” isimli bir bölgede olduğu için Liseum adıyla anılmış, okul öğrencileri tartışmalarını genellikle yürüyüş yollarında gezinerek yaptıkları için bu okulun öğrencilerine peripathetikle (gezinenler) de denmiştir.

Aristoteles’in Atina’da kurduğu “Liseum” isimli okulun öğrencileri felsefi ya da bilimsel meseleleri genellikle okulun avlusunda ya da yürüyüş yollarında tartıştıkları için bu okulun mensuplarına “gezinenler” anlamına gelen “peripathetikler” de denmiştir.

Aristoteles’in eserlerine ilişkin üstünkörü bir inceleme bile onun birçok farklı konuda zengin içeriklere sahip önemli eserler kaleme aldığını tespit etmeye yeter. Felsefe tarihinde, bunca farklı konuda bunca önemli eser kaleme almış başka bir isim yoktur. Birçok yorumcu, Aristoteles’in, düşünce tarihinin en azimli ve renkli araştırmacısı olduğu konusunda hemfikirdir. Eserlerinin özet bir dökümü bile okuyucuyu bu fikre ikna etmeye yetecektir.

Aristoteles’in, düşünce tarihine etkileri bakımından başta gelen eserlerinden biri, mantık disiplinini âdeta tek başına inşâ ettiği Organon’dur. Bu eser Kategoriler (Kategoriai), Peri Hermeneias (Önerme Üzerine), I. Analitikler (Analytika I), II. Analitikler (Analytika II), Topikler (Topika) ve Sofistik Çürütmeler (Peri Sophistikon Elegkon) adlarını taşıyan altı kitaptan oluşur ve akıl yürütmenin dayandığı temel ilkeleri inceler.

Aristoteles’in felsefenin gelişimini çağlar boyu en çok etkilemiş eseri olan Metafizik, onun “ilk felsefe” (prote philosophia) olarak adlandırdığı, varlık sorunlarını ele alan hacimli bir eserdir. Kitap, Aristoteles’in eserlerini sınıflamaya girişen öğrencisi Andronikos tarafından, filozofun bir diğer eseri olan Physika’dan sonraya konduğu için Metaphysika (fizikten sonra) olarak adlandırılmıştır.

Aristoteles’in birçok eser, mektup ve yazısı içinden özellikle sivrilen diğer önemli eserleri şunlardır: Doğayı incelediği Physika (Fizik), hayvanları ele aldığı Peri ta Zoa Historia (Hayvanlar Üzerine), ruh sorununu ele aldığı Peri Psykhe (Ruh Üzerine), ahlak sorunlarını ele aldığı Ethika Nikomakhea (Nikomakhos Ahlakı) ve Ethika Eudemeia (Eudemos Ahlakı), devlet ve siyaset sorunlarını ele aldığı Politika ve Athenaion (Atinalıların Devleti), hitabeti ele adığı Rhetorika ve sanat konularını ele aldığı Poetika.

Benzer Konular:

11 Aralık 2022, 10:57	#1
Çevrimiçi Zeze Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.	Aristoteles’in Yaşamı ve Yapıtları Aristoteles’in Yaşamı ve Yapıtları Aristoteles’in Yaşamı ve Yapıtları Platon ile birlikte Batı felsefesinin en büyük iki düşünüründen biri olarak kabul edilen Aristoteles, MÖ 384/3 dolaylarında Trakya’daki Stageira’da doğmuş ve henüz genç yaşlarda Atina’ya giderek Platon’un Akademia’sına girmiştir. Antik çağın bu en önemli felsefe okulunda yirmi yılı aşkın bir süre kalmış, bu süre zarfında hocası Platon’un felsefi öğretilerinden derin biçimde etkilenmiştir. Bu etkiyi, eserlerinin bazı yerlerinde sarf ettiği “biz Platoncular…” ifadesiyle bizzat kendisi de dile getirir. Platon’un MÖ 398/7 dolaylarındaki ölümü üzerine Atina’yı terk ederek önce Batı Anadolu’daki Assos’a, ardından Lesbos (Midilli) adasına gitmiş, buralarda okullar kurmuş, dersler vermiş ve öğrenciler edinmiştir. MÖ 343/2 dolaylarında o sıralar henüz on iki – on üç yaşlarında olan Büyük İskender’in özel hocası olmak üzere Makedonya kralının sarayına çağırılmıştır. (Bu davette, babasının Makedon sarayının eski doktorlarından biri olmasının da rolü olsa gerektir). Makedonya sarayıyla olan yakın ilişkisi, Aristoteles’in siyasi ve ahlaki görüşlerinin şekillenmesinde önemli bir rol oynamışsa da Makedonya’nın yayılmacı politikalarından endişe duyan Atina ahalisi tarafından daima kuşkuyla karşılanmasına yol açmıştır. Aristoteles MÖ 335/4 dolaylarında nihayet yeniden Atina’ya dönmüş ve kendi okulunu kurmuştur. Okul, “Liseus” isimli bir bölgede olduğu için Liseum adıyla anılmış, okul öğrencileri tartışmalarını genellikle yürüyüş yollarında gezinerek yaptıkları için bu okulun öğrencilerine peripathetikle (gezinenler) de denmiştir. Aristoteles’in Atina’da kurduğu “Liseum” isimli okulun öğrencileri felsefi ya da bilimsel meseleleri genellikle okulun avlusunda ya da yürüyüş yollarında tartıştıkları için bu okulun mensuplarına “gezinenler” anlamına gelen “peripathetikler” de denmiştir. Aristoteles’in eserlerine ilişkin üstünkörü bir inceleme bile onun birçok farklı konuda zengin içeriklere sahip önemli eserler kaleme aldığını tespit etmeye yeter. Felsefe tarihinde, bunca farklı konuda bunca önemli eser kaleme almış başka bir isim yoktur. Birçok yorumcu, Aristoteles’in, düşünce tarihinin en azimli ve renkli araştırmacısı olduğu konusunda hemfikirdir. Eserlerinin özet bir dökümü bile okuyucuyu bu fikre ikna etmeye yetecektir. Aristoteles’in, düşünce tarihine etkileri bakımından başta gelen eserlerinden biri, mantık disiplinini âdeta tek başına inşâ ettiği Organon’dur. Bu eser Kategoriler (Kategoriai), Peri Hermeneias (Önerme Üzerine), I. Analitikler (Analytika I), II. Analitikler (Analytika II), Topikler (Topika) ve Sofistik Çürütmeler (Peri Sophistikon Elegkon) adlarını taşıyan altı kitaptan oluşur ve akıl yürütmenin dayandığı temel ilkeleri inceler. Aristoteles’in felsefenin gelişimini çağlar boyu en çok etkilemiş eseri olan Metafizik, onun “ilk felsefe” (prote philosophia) olarak adlandırdığı, varlık sorunlarını ele alan hacimli bir eserdir. Kitap, Aristoteles’in eserlerini sınıflamaya girişen öğrencisi Andronikos tarafından, filozofun bir diğer eseri olan Physika’dan sonraya konduğu için Metaphysika (fizikten sonra) olarak adlandırılmıştır. Aristoteles’in birçok eser, mektup ve yazısı içinden özellikle sivrilen diğer önemli eserleri şunlardır: Doğayı incelediği Physika (Fizik), hayvanları ele aldığı Peri ta Zoa Historia (Hayvanlar Üzerine), ruh sorununu ele aldığı Peri Psykhe (Ruh Üzerine), ahlak sorunlarını ele aldığı Ethika Nikomakhea (Nikomakhos Ahlakı) ve Ethika Eudemeia (Eudemos Ahlakı), devlet ve siyaset sorunlarını ele aldığı Politika ve Athenaion (Atinalıların Devleti), hitabeti ele adığı Rhetorika ve sanat konularını ele aldığı Poetika. Benzer Konular: Bal Karıncasının Yaşamı ve Özellikleri Ahtapotların Yaşamı ve Bilinmeyen Özellikleri Aristoteles Kimdir? Biyografisi \| Yunan Filozof Aristoteles'in Altın Orta Anlayışı \| Nikomakhos’a Etik Platon ve Aristoteles’in Evreninde Kaos ve Kozmos Paylaş Share this post on Digg Del.icio.us Technorati Twitter
	Alıntı

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 konuk)