Descartes ve Rasyonalizm (Akılcılık)

**Zeze** · 20 Nisan 2023, 14:32

Descartes, modern felsefenin ve analitik geometrinin kurucusu olarak kabul edilir.

Felsefeyi, her türlü dinsel ve siyasal otoritenin baskısından kurtarmaya çalışmış önemli bir filozoftur. Felsefe alanında önemli eserler vermiştir. En önemli eserleri; “Yöntem Üstüne Konuşma”, “Felsefenin İlkeleri” ve “Metafizik Düşünceler”dir.

Descartes’e göre bilgi üç yoldan: duyu organlarından, düş (hayal) gücünden (yapay bilgi) ve doğuştan gelir. Tanrı, ruh, uzay ve tüm matematik düşünceler doğuştan gelir. Doğuştan gelen düşünceler tıpkı irsî hastalıklara benzer. Nasıl bu tür hastalıklar her yeni doğan bebekte kesin olarak ortaya çıkmaz; fakat bu bebeklerin bu hastalığa yakalanma olasılığı yüksektir diyebiliyorsak doğuştan gelen düşünceler de doğduğumuzda hazır olan düşünceler değildir. İnsanda bu düşünceleri ortaya çıkaran sağduyu gibi yetenekler vardır.

Descartes’e göre zihnimizin duyumlarla ve deneyle elde ettiği bilgiler ile hayal gücüyle elde ettiği bilgiler olasılık içerir, bunlar her zaman açık ve seçik değildir. Çünkü bu tür bilgilerimizin gerçek bir nesne karşılığı yoktur. Bu iki bilgi türü ile elde edilen bilgiler, zihnin hayal ve fantezileriyle oluşturulmuş kurgulardır. Ona göre yalnızca doğuştan gelen bilgiler doğruluğu açık ve seçik olan bilgilerdir. Bu tür bilgiler doğası gereği genel geçer, doğru ve zorunlu bilgilerdir. Descartes, doğuştan gelen bilgileri en değerli bilgi kabul etmekle dogmatik rasyonalizmi benimsemiş bir bilgi kuramcısı olarak karşımıza çıkar.

Descartes’e göre duyularımız ve anlama yetimiz bizi yanıltabilir. Yanılma ihtimali ise insanı her şeyden şüphe etmeye götürür. İnsanlar, şüphe ederek şüphe edemeyeceği bir noktaya ulaşabilir. O da “şüphelenmekte olduğumdan şüphe edemem.” ve “Şüphe etmek, düşünmek demektir.” fikirleridir. Böylece Descartes, ünlü sözü “Düşünüyorum öyleyse varım.” önermesine ulaşmıştır. Düşünüyor olmam, var olduğumdan yani düşünen bir “ben”in var olduğundan emin olmamı sağlamaktadır; çünkü var olmasaydım düşünemezdim.

Bu kanıtlamasıyla Descartes, doğruluğundan açık seçik bir biçimde emin olduğu bir önerme bulunduğunu göstermiş olur. Bununla şüpheciliğin, hiçbir şey bilinemez, biçimindeki temel düşüncesini çürütmüş olur. Demek oluyor ki bilmek, olanaklıdır. Bu açıklamalar üzerine apaçık doğru bilgiye akıl ile ulaştığı için Descartes, rasyonalist bir filozoftur.

Benzer Konular:

20 Nisan 2023, 14:32	#1
Çevrimdışı Zeze Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.	Descartes ve Rasyonalizm (Akılcılık) Descartes ve Rasyonalizm (Akılcılık) Descartes, modern felsefenin ve analitik geometrinin kurucusu olarak kabul edilir. Felsefeyi, her türlü dinsel ve siyasal otoritenin baskısından kurtarmaya çalışmış önemli bir filozoftur. Felsefe alanında önemli eserler vermiştir. En önemli eserleri; “Yöntem Üstüne Konuşma”, “Felsefenin İlkeleri” ve “Metafizik Düşünceler”dir. Descartes’e göre bilgi üç yoldan: duyu organlarından, düş (hayal) gücünden (yapay bilgi) ve doğuştan gelir. Tanrı, ruh, uzay ve tüm matematik düşünceler doğuştan gelir. Doğuştan gelen düşünceler tıpkı irsî hastalıklara benzer. Nasıl bu tür hastalıklar her yeni doğan bebekte kesin olarak ortaya çıkmaz; fakat bu bebeklerin bu hastalığa yakalanma olasılığı yüksektir diyebiliyorsak doğuştan gelen düşünceler de doğduğumuzda hazır olan düşünceler değildir. İnsanda bu düşünceleri ortaya çıkaran sağduyu gibi yetenekler vardır. Descartes’e göre zihnimizin duyumlarla ve deneyle elde ettiği bilgiler ile hayal gücüyle elde ettiği bilgiler olasılık içerir, bunlar her zaman açık ve seçik değildir. Çünkü bu tür bilgilerimizin gerçek bir nesne karşılığı yoktur. Bu iki bilgi türü ile elde edilen bilgiler, zihnin hayal ve fantezileriyle oluşturulmuş kurgulardır. Ona göre yalnızca doğuştan gelen bilgiler doğruluğu açık ve seçik olan bilgilerdir. Bu tür bilgiler doğası gereği genel geçer, doğru ve zorunlu bilgilerdir. Descartes, doğuştan gelen bilgileri en değerli bilgi kabul etmekle dogmatik rasyonalizmi benimsemiş bir bilgi kuramcısı olarak karşımıza çıkar. Descartes’e göre duyularımız ve anlama yetimiz bizi yanıltabilir. Yanılma ihtimali ise insanı her şeyden şüphe etmeye götürür. İnsanlar, şüphe ederek şüphe edemeyeceği bir noktaya ulaşabilir. O da “şüphelenmekte olduğumdan şüphe edemem.” ve “Şüphe etmek, düşünmek demektir.” fikirleridir. Böylece Descartes, ünlü sözü “Düşünüyorum öyleyse varım.” önermesine ulaşmıştır. Düşünüyor olmam, var olduğumdan yani düşünen bir “ben”in var olduğundan emin olmamı sağlamaktadır; çünkü var olmasaydım düşünemezdim. Bu kanıtlamasıyla Descartes, doğruluğundan açık seçik bir biçimde emin olduğu bir önerme bulunduğunu göstermiş olur. Bununla şüpheciliğin, hiçbir şey bilinemez, biçimindeki temel düşüncesini çürütmüş olur. Demek oluyor ki bilmek, olanaklıdır. Bu açıklamalar üzerine apaçık doğru bilgiye akıl ile ulaştığı için Descartes, rasyonalist bir filozoftur. Benzer Konular: Platon ve Rasyonalizm (Akılcılık) Hegel ve Rasyonalizm (Akılcılık), Hegelci Rasyonalizm Aristoteles ve Rasyonalizm (Akılcılık) Rasyonalizm, Akılcılık Nedir? Descartes’tan İçe Dönük 7 Şüphe Paylaş Share this post on Digg Del.icio.us Technorati Twitter Bu Gri Şehrin Tüm Yollarını Rengarenk Boyamak İster, Bazen Kızar Dünyaya ama Sadece Kendini Üzer... Göremezler, Kalbindeki Elmasa Erişemezler, Kanatlarını Rüzgara Açmış, Dur Diyemezler... Onun Bir Düşü Var ki Asla Bilemezler! To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts.
	Alıntı

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 konuk)