Sokrates ve Rasyonalizm (Akılcılık)

**Zeze** · 20 Nisan 2023, 14:32

Sokrates İlk Çağ felsefesinin çok önemli filozoflarından biridir. Kendisinin yazılı bir eseri yoktur. Düşüncelerini günümüze ulaştıran öğrencisi Platon olmuştur.

Sokrates yaz kış Atina sokaklarında dolaşır, herkesle her konuyu tartışırdı. “Sorgulanmamış yaşam yaşanmaya değmez.” sözünden yola çıkar ve her şeyin sorgulanması gerektiğini öğütler. Tartıştığı kişilere, değer yargılarına körü körüne inanmanın yanlışlığını göstermeye çalışırdı. Ona göre “Erdem, bilgidir.” Ancak her bilgi erdem değildir. Erdem olan bilgi, insanı kendisini gerçekleştirmeye ve mutluluğa götüren bilgidir.

Sokrates, tartışma yöntemi olarak diyalektik yöntemini kullanırdı. Bu yöntem maiotik (doğurtma) ve ironi (alay) temelinde oluşur. Tartıştığı kişilerin özelliklerine göre yöntemleri kullanırdı. Hiçbir şey bilmediğini söyleyen kişilere, maiotik yöntemiyle aslında birçok şey bildiğini gösterir. Her şeyi bildiğini sanan kişilere de ironi yöntemiyle gerçekte bir şey bilmediğini gösterirdi. “Bildiğim bir şey var, o da hiçbir şey bilmediğimdir” sözüyle ve sergilediği öğrenme ve bilgiye susamışlık haliyle karşısına aldığı kişilere gerçekte bilgisiz olduklarını işaret ederdi.

Sokrates’in bu düşüncelerinde ebe olan annesinin etkisi olmuştur. Bunu şöyle ifade eder; “Annem, nasıl var olan bir bebeğin dünyaya gelmesine yardımcı oluyorsa öğretmen de öğrencisine yeni bir şey öğretmez; ancak onun aklında var olan bilgileri gün ışığına çıkarır. Çünkü bilgiler aklımızda doğuştan vardır.” Böylece kesin ve genel geçer bilginin var olduğunu ve bilginin doğuştan geldiğini savunur. Bu yönüyle de rasyonalist bir filozof olarak karşımıza çıkar.

Benzer Konular:

20 Nisan 2023, 14:32	#1
Çevrimdışı Zeze Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.	Sokrates ve Rasyonalizm (Akılcılık) Sokrates ve Rasyonalizm (Akılcılık) Sokrates İlk Çağ felsefesinin çok önemli filozoflarından biridir. Kendisinin yazılı bir eseri yoktur. Düşüncelerini günümüze ulaştıran öğrencisi Platon olmuştur. Sokrates yaz kış Atina sokaklarında dolaşır, herkesle her konuyu tartışırdı. “Sorgulanmamış yaşam yaşanmaya değmez.” sözünden yola çıkar ve her şeyin sorgulanması gerektiğini öğütler. Tartıştığı kişilere, değer yargılarına körü körüne inanmanın yanlışlığını göstermeye çalışırdı. Ona göre “Erdem, bilgidir.” Ancak her bilgi erdem değildir. Erdem olan bilgi, insanı kendisini gerçekleştirmeye ve mutluluğa götüren bilgidir. Sokrates, tartışma yöntemi olarak diyalektik yöntemini kullanırdı. Bu yöntem maiotik (doğurtma) ve ironi (alay) temelinde oluşur. Tartıştığı kişilerin özelliklerine göre yöntemleri kullanırdı. Hiçbir şey bilmediğini söyleyen kişilere, maiotik yöntemiyle aslında birçok şey bildiğini gösterir. Her şeyi bildiğini sanan kişilere de ironi yöntemiyle gerçekte bir şey bilmediğini gösterirdi. “Bildiğim bir şey var, o da hiçbir şey bilmediğimdir” sözüyle ve sergilediği öğrenme ve bilgiye susamışlık haliyle karşısına aldığı kişilere gerçekte bilgisiz olduklarını işaret ederdi. Sokrates’in bu düşüncelerinde ebe olan annesinin etkisi olmuştur. Bunu şöyle ifade eder; “Annem, nasıl var olan bir bebeğin dünyaya gelmesine yardımcı oluyorsa öğretmen de öğrencisine yeni bir şey öğretmez; ancak onun aklında var olan bilgileri gün ışığına çıkarır. Çünkü bilgiler aklımızda doğuştan vardır.” Böylece kesin ve genel geçer bilginin var olduğunu ve bilginin doğuştan geldiğini savunur. Bu yönüyle de rasyonalist bir filozof olarak karşımıza çıkar. Benzer Konular: Descartes ve Rasyonalizm (Akılcılık) Platon ve Rasyonalizm (Akılcılık) Hegel ve Rasyonalizm (Akılcılık), Hegelci Rasyonalizm Aristoteles ve Rasyonalizm (Akılcılık) Rasyonalizm, Akılcılık Nedir? Paylaş Share this post on Digg Del.icio.us Technorati Twitter Bu Gri Şehrin Tüm Yollarını Rengarenk Boyamak İster, Bazen Kızar Dünyaya ama Sadece Kendini Üzer... Göremezler, Kalbindeki Elmasa Erişemezler, Kanatlarını Rüzgara Açmış, Dur Diyemezler... Onun Bir Düşü Var ki Asla Bilemezler! To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts.
	Alıntı

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 konuk)