ForumAdasi.Com - Devrimci Bilim Anlayışı

[Foruma üye olmadığınız sürece forum içeriğindeki bağlantıları görüntüleyemezsiniz. Foruma üye olmak için TIKLAYIN!]

Gerek mantıkçı pozitivizm, gerekse Popper’ın yanlışlamacı bilim görüşü, sadece bilimsel faaliyeti belirlediğine inanılan mantıksal ya da içsel faktörler üzerinde yoğunlaşmıştı. Her ne kadar biri keşfe, diğeri haklılandırmaya ağırlık verse de mantıkçı pozitivizm ve Popper bilimsel keşfi veya mevcut teorinin haklılandırılmasını sağlayan yöntem kuralları üzerinde durdular. Örneğin mantıkçı pozitivistler için bir teorinin kabul edilmesinde karar vermeyi belirleyen temel faktör, o teoriyi destekleyen kanıtların derecesiydi.
forumlar, genel forum sitesi forumadasi.com
Bilim felsefesinde bundan sonra ortaya çıkan görüşler, bilimi anlamak yönünden, bilim dışı faktörlerin de en az içsel faktörler kadar önemli olduğunu, söz gelimi bu noktada bilim tarihinin büyük bir önemi bulunduğunu öne sürer. Başka bir deyişle, bilim felsefesi tarihinin ikinci döneminde yaşanan en önemli gelişme, bilimin mantıksal bir bakış açısından ziyade, tarihsel bir bakış açısıyla ele alınmasıdır. Buna göre, özellikle mantıkçı pozitivistlerin gerçek bilimi tanımlamadaki başarısızlıklarını eleştiren post-pozitivist bilim filozofları, bilimi mantık temelinde ele almak yerine, özellikle tarihsel gelişim süreci içerisinde çözümleyen bir yaklaşım geliştirirler. Bu yeni yaklaşımın en önemli temsilcisi de Thomas Kuhn (1922-1996)’dur.

Kuhn’un çıkış noktası, büyük ölçüde Kopernik Devrimi ama özellikle de Galileo’nun görüşleriyle Kilise arasındaki karşıtlık konusundaki klasik yorumlar oldu. Bu karşıtlığı bir tarafta akıl ve deney, diğer tarafta ise batıl inanç ve dinî dogma arasındaki bir kavga olarak okuyan pek çok bilim adamı ve tarihçisi Galileo’yla arkadaşlarının Aristotelesçi evren anlayışıyla bağdaşmaz nitelikte deneysel veriler bulduklarını söylemekteydi. Durumun sanıldığından çok daha karmaşık olduğunu gören Kuhn, Kopernik Devrimiyle başkaca devrimlerin gelişiminin ve tarihlerinin, ne mantıkçı pozitivist bilim anlayışının ne de yanlışlamacılığın metodolojisiyle bağdaştığını gözler önüne serdi. Dünya ölçeğinde büyük bir etki yapan Bilimsel Devrimlerin Yapısı adlı eseriyle bilimsel metodoloji ve bilgi üzerinde düşünmenin yeni ve bütünüyle farklı bir yolunu önerdi.

Bilim felsefesinde içselcilik bilimin sadece kendi iç mantığıyla, dışsalcılık ise bilimin esas olarak ona dışsal koşullar yoluyla açıklanması gerektiğini söyleyen yaklaşımlardır. Mantıkçı pozitivizm ve yanlışlamacı bilim görüşü içselciliği, devrimci bilim anlayışıyla çoğulcu bilim görüşü dışsalcılığı temsil eder.