Eşek Nasıl Bir Hayvandır? Özellikleri Nelerdir?

Eşek, tek tırnaklı ailesinin evcil bir hayvanıdır. Eşeklerin vahşi Afrikalı ataları ilk olarak MÖ 5. binyılın başlarında evcilleştirildi. Avrasya atları ile yaklaşık aynı zamanda ve o zamandan beri insanlar tarafından yük hayvanı ve binek hayvanı olarak kullanılmıştır. Tarım makinelerinin gelişmesi, nüfuslarında önemli bir düşüşe neden olmuştur.

Boyut olarak önemli ölçüde farklılık gösterirler. Endülüs-Kordovan ve Zamorano-Leonese ırkları (1,60 m’yi geçebilen) ve mamut eşek (en büyük bireyi 1,73 m’ye ulaşan) gibi daha büyük çeşitler olmasına rağmen, evcil eşeklerin çoğu omuzlarında 0.90 ile 1.40 metre arasındadır. Yelelerinin ve tüylerinin rengi ve uzunluğu da oldukça değişkendir. En yaygın rengi tüm tonlarında gridir, siyah ve beyaza ulaşır ve kahverengi tonları da yaygındır. Burun, göz çevresi ve göbek çevresinde genellikle daha açık renkli kürk veya beyaz tonlarda tüyler bulunur ve sırtlarında genellikle iki koyu şerit bulunur. Yeleleri atlarınkinden daha kısadır, bu nedenle boyuna düşmek yerine kıvrık kalırlar.

Kırk yıla kadar yaşayan atlardan daha uzun ömürlüdürler. İki ila iki buçuk yıl arasında cinsel olgunluğa ulaşırlar. Çiftleşme, genellikle ilkbaharda olmasına rağmen, yılın herhangi bir zamanında gerçekleşebilir. Gebelik on iki ila on dört ay arasında sürer ve normalde tek bir buzağı, nadiren iki tane doğurur ve bu buzağı altı ila dokuz aylık olduğunda sütten kesilir.

Eşekler, çöllerin kıyısında yaşamaya adapte olmuşlardır ve bunun sonucunda atlar arasında benzersiz özelliklere sahiptirler. Sürüler halinde yaşayan atlar ve zebraların aksine, yaban eşekleri birbirlerinden ayrı yaşarlar. Eşekler, üç kilometreye kadar mesafelerde temas halinde kalmalarını sağlayan çok yüksek bir ses seviyesinde anırma yeteneğine sahiptir. Uzun kulakları hem sesleri daha iyi algılamaya hem de vücut ısısını daha iyi dağıtmaya yarar. Evcil hayvanların rahatsız edildiklerinde yapmaya devam ettikleri arka ayaklarıyla güçlü tekmeler atarak kendilerini savunurlar, ön ayaklarıyla da vurup ısırabilirler.

Eşeklerin Beslenmeleri
Eşeklerin dirençli bir sindirim sistemi vardır, atlara göre kolik hastalığına daha az eğilimlidir, bu da onların daha fazla çeşitlilikte bitki tüketmelerine ve yemden suyu çok verimli bir şekilde çekmelerine olanak tanır. Ortalama olarak eşekler, aynı boy ve ağırlıktaki atlardan daha az yeme ihtiyaç duyar; Bütün bunlar, daha zorlu beslenme ile akrabalarının erişemeyeceği alanlarda yaşamalarını sağlar.

Diyetleri çimenler, yoncalar, çalılar ve çöl bitki çeşitlerinden oluşur. Bu, lif açısından çok zengin bir otçul diyeti temsil eder.

Eşeklerin Tarihi
Yerli eşeklerin ataları, Nubian ve Somali Afrika yaban eşeği alt türleridir. Yabani eşekler MÖ 5000 civarında evcilleştirildi. Eşekler, Mısır ve Nubia bölgelerinde yaşayan insanlar için vücut ağırlıklarının %20-30’unu taşıyabilmeleri nedeniyle önemli yük hayvanları haline geldiler ve aynı zamanda çiftçilik için de kullanıldılar. 1800 yılına kadar eşekler zaten Orta ve Yakın Doğu’ya yayılmıştı, burada ticari şehir Şam’a çivi yazılı metinlerde “eşekler şehri” deniyordu.

Eski Yunanlılar eşekleri tanrı Dionysos ile ilişkilendirdiler. Romalılar da imparatorlukları boyunca eşekleri yük hayvanı olarak kullandılar ve ayrıca kurban olarak sundukları Priapus’a kutsandılar. Çünkü efsaneye göre bu tanrı Bacchus’un seferinde birini öldürmüştü.

Son buzul çağının sonunda Amerika kıtasında tek boynuzlu atların soyu tükenmişti. İspanyol fatihler tarafından Amerika’ya atlar ve eşekler getirildi. Eşeğin yeni dünyada ilk görünümü, Kristof Kolomb‘un seferine dört erkek ve iki dişi aldığı 1495’te gerçekleşti. Daha sonra, Avrupalı ​​yerleşimciler, esas olarak katır üretmek için kullanılmak üzere hem İspanya‘dan hem de Fransa’dan çeşitli türlerde eşekler ithal ediyorlardı. Eşekler tarım ve ulaşımda geleneksel kullanımlarının yanı sıra 19. yüzyıldan itibaren madencilikte de kullanılmıştır.

Tarım makinelerinin ve modern ulaşım araçlarının ortaya çıkmasıyla birlikte, 20. yüzyılın başlarından itibaren zengin ülkelerde eşekler, turizm ve evcil hayvan olarak kullanılmaya başlanmasına ve iş olarak kullanılmaya devam edilmesine rağmen, giderek daha az kullanılmaya başlandı. Minyatür ırklar evcil hayvan olarak en çok tercih edilenlerdir.

Eşeklerin Mevcut Durumu
Şu anda yaklaşık 44.000.000 (kırk dört milyon) eşek var. Bu hayvanların nüfusu 20. yüzyılın ortalarından beri arttı : 1961’den 1980’e kadar 37.000.000’den (otuz yedi milyon) 40.000.000’a (kırk milyon) çıktı ve on yılın ikinci yarısında hızlı bir büyümeye kadar sabit kaldı.

Afrika’da bu türün nüfusu 1949 ile 1997 arasında 8,5 milyondan 13,7 milyona çıktı . Şu anda Etiyopya’da 5.000.000 (beş milyon), Mısır’da 1.690.000 (bir milyon altı yüz doksan bin) , Nijerya’da 1.000.000 (bir milyon) , Sudan’da 678.000 , Mali’de 611.000, Burkina Faso’da 455.000, Nijer’de 450.000 eşek bulunmaktadır.

Latin Amerika’da şu anda 7.700.000 (yedi milyon yedi yüz bin) eşek var, özellikle Meksika (3.250.000), Kolombiya (710.000), Bolivya (720.000), Peru (520.000) ve Venezuela’da (440.000) yaygın biçimde eşekler bulunmaktadır.

Asya’da 20.000.000’den (yirmi milyon) fazla eşek vardır ve bunların yaklaşık 11.000.000 (on bir milyonu ) Çin’dedir ; geri kalanlar çoğunlukla Pakistan’da (3,9 milyon) ve Hindistan’da (1,6 milyon) yaşamaktadırlar.