Ankara Keçisi (Tiftik Keçisi) ve Özellikleri

**Zeze** · 19 Ağustos 2022, 17:20

Ankara keçisi, tiftik keçisi olarak da bilinir, tiftiği için beslenen ve adını aldığı Ankara yöresinden dünyaya yayılmış olan evcil keçi soyu. Eskiden Ankara keçisinin atası olarak Capra aegagrus kabul edilirken, 20. yüzyıl başlarında yapılan arkeoloji araştırmaları sonucunda bu soyun Capra prisca’ dan türediği görüşü yerleşmiştir. Anayurduna ilişkin araştırmalar sonucunda da, bir yandan Capra prisca türü keçilerin Asya’nın Çin’e kadar olan tüm bölgelerine yayılmış olması, öte yandan Anadolu’daki yabani keçilerin hem C. prisca, hem de Ankara keçisiyle herhangi bir ilişkisinin olmaması nedeniyle, Ankara keçisinin kökeninin Asya olduğu genel olarak benimsenmiştir.

Tiftik Keçisinin Tarihçesi
Sümer tabletlerindeki bilgilere ve Sümer kabartmalarındaki resimlere dayanarak, Ankara keçisinin M.Ö. 4000-3000 yıllarında Sümerler tarafından Mezopotamya’ya getirildiği, ancak iklim koşulları elverişli olmadığından hayvanların soyunun tükenmeye yüz tuttuğu anlaşılmaktadır. Eski Yunanlı coğrafyacı ve tarihçi Strabon da, M.Ö. 2000 yıllarından beri Ankara yöresinde ince tüylü keçi yetiştirildiğinden söz eder. Oysa 15. yüzyılın başlarına değin Anadolu’da Ankara keçisinin ve tiftiğin varlığını doğrulayacak bilgilere rastlanmaması, bu soyun atası olan Capra prisca türü keçilerin 13. yüzyılda Hazer Denizi’nin doğusundan Anadolu’ya Türkler eliyle getirildiği ve bu yörenin uygun koşullarında değişinim (mutasyon) geçirerek bugünkü soya dönüştüğü görüşünü güçlendirecek niteliktedir.

Ankara keçisi ilk kez 1541’de, I. Süleyman’ın (Kanunî), Kutsal Roma-Germen İmparatoru V. Karl’a (Şarlken) bir çift tiftik keçisi hediye etmesiyle Anadolu dışına çıkmış oldu. 18. yüzyılda da Hollanda, Fransa ve İngiltere’ye az sayıda Ankara keçisi götürüldü. Bugün dünyanın başlıca tiftik keçisi yetiştiricilerinden olan Güney Afrika’ya bu keçiler ilk kez 1838’de götürüldü. 1897’ye değin çeşitli yollardan Güney Afrika’ya taşman Ankara keçileri, bu ülkedeki kıl keçileriyle melezlenerek olumlu sonuçlar alındı. 1849’da Sultan Abdülmecid‘in ABD başkanına hediye olarak 2 teke ve 7 dişi damızlık göndermesiyle Amerika kıtasına da yayılan Ankara keçisi özellikle ABD’nin Texas eyaletinde yoğun olarak yetiştirilmektedir.

1830’lara değin, Ankara keçisi ve tiftiği tekelinde bulunduran Türkiye, 1839’da İngiltere’de tiftik (moher) işleme sanayisinin kurulmasıyla ihracattaki payını yitirmeye başladı. 19. yüzyılda ihracatı yasaklama karan alındıysa da uygulanamadı. Ancak Cumhuriyet’ten sonra, 1924’te çıkarılan “Tiftik Keçilerinin Men-i İmrar ve Teksir-i Âdât” yasasıyla damızlık satışı yasaklanabildi, ama bu arada öbür ülkeler de keçi varlığını artırmış, hatta damızlık satışına başlamışlardı. Bugün Türkiye’nin dışındaki en büyük tiftik keçisi ve tiftik üreticileri Güney Afrika Cumhuriyeti, ABD, Avustralya, Arjantin, Lesotho, eski SSCB ve Yeni Zelanda’dır; ayrıca Meksika, İran, Şili, Kanada ve İspanya’da da Ankara keçisi yetiştirilmektedir. Türkiye’nin hayvan sayısı ve tiftik üretimi açısından önde gelen illeri ise Ankara, Konya, Eskişehir, Mardin, Çankırı, Kütahya, Kastamonu ve Yozgat’tır.

Özellikleri Nelerdir?
Öbür evcil keçilere oranla biraz daha küçük ve narin yapılı olan Ankara keçisinin hem erkeği hem dişisi boynuzludur; erkeklerin boynuzu dişilerinkinden daha kalın ve daha uzun olur. Kulakları uzun ve düşüktür. Genellikle beyaz, uzun, parlak ve ipek gibi yumuşak kıllardan oluşan tiftiği düzenli lüleler biçimindedir. Siirt ve Van illerinde gümüşi ve kurşuni, giderek siyah tüylü Ankara keçileri yetişir. Hayvanın canlı ağırlığı erişkinlerde 25-35 kg’ı bulur.

Yaklaşık 150 gün süren gebelik döneminden sonra dişi genellikle tek yavru doğurur; ikiz doğum oldukça enderdir. Ankara keçisi, tiftik verimini düşürmemek için genellikle sağılmaz, ama sağıldığı zaman, da yavrusunu besledikten sonra 20-25 kg kadar süt verebilir. Türkiye’de Ankara keçileri genellikle yılda bir kez kırkılır ve tiftik verimi hayvan başına 1-3 kg arasında değişir. Güney Afrika Cumhuriyeti ve ABD’de ise yılda iki kez kırkılır ve hayvan başına 4,5-5 kg tiftik alınır. Verim düşüklüğü nedeniyle Türkiye, tiftik üretimindeki üstünlüğünü bu iki ülkeye kaptırmıştır.

Benzer Konular:

19 Ağustos 2022, 17:20	#1
Çevrimiçi Zeze Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.	Ankara Keçisi (Tiftik Keçisi) ve Özellikleri Ankara Keçisi (Tiftik Keçisi) ve Özellikleri Ankara keçisi, tiftik keçisi olarak da bilinir, tiftiği için beslenen ve adını aldığı Ankara yöresinden dünyaya yayılmış olan evcil keçi soyu. Eskiden Ankara keçisinin atası olarak Capra aegagrus kabul edilirken, 20. yüzyıl başlarında yapılan arkeoloji araştırmaları sonucunda bu soyun Capra prisca’ dan türediği görüşü yerleşmiştir. Anayurduna ilişkin araştırmalar sonucunda da, bir yandan Capra prisca türü keçilerin Asya’nın Çin’e kadar olan tüm bölgelerine yayılmış olması, öte yandan Anadolu’daki yabani keçilerin hem C. prisca, hem de Ankara keçisiyle herhangi bir ilişkisinin olmaması nedeniyle, Ankara keçisinin kökeninin Asya olduğu genel olarak benimsenmiştir. Tiftik Keçisinin Tarihçesi Sümer tabletlerindeki bilgilere ve Sümer kabartmalarındaki resimlere dayanarak, Ankara keçisinin M.Ö. 4000-3000 yıllarında Sümerler tarafından Mezopotamya’ya getirildiği, ancak iklim koşulları elverişli olmadığından hayvanların soyunun tükenmeye yüz tuttuğu anlaşılmaktadır. Eski Yunanlı coğrafyacı ve tarihçi Strabon da, M.Ö. 2000 yıllarından beri Ankara yöresinde ince tüylü keçi yetiştirildiğinden söz eder. Oysa 15. yüzyılın başlarına değin Anadolu’da Ankara keçisinin ve tiftiğin varlığını doğrulayacak bilgilere rastlanmaması, bu soyun atası olan Capra prisca türü keçilerin 13. yüzyılda Hazer Denizi’nin doğusundan Anadolu’ya Türkler eliyle getirildiği ve bu yörenin uygun koşullarında değişinim (mutasyon) geçirerek bugünkü soya dönüştüğü görüşünü güçlendirecek niteliktedir. Ankara keçisi ilk kez 1541’de, I. Süleyman’ın (Kanunî), Kutsal Roma-Germen İmparatoru V. Karl’a (Şarlken) bir çift tiftik keçisi hediye etmesiyle Anadolu dışına çıkmış oldu. 18. yüzyılda da Hollanda, Fransa ve İngiltere’ye az sayıda Ankara keçisi götürüldü. Bugün dünyanın başlıca tiftik keçisi yetiştiricilerinden olan Güney Afrika’ya bu keçiler ilk kez 1838’de götürüldü. 1897’ye değin çeşitli yollardan Güney Afrika’ya taşman Ankara keçileri, bu ülkedeki kıl keçileriyle melezlenerek olumlu sonuçlar alındı. 1849’da Sultan Abdülmecid‘in ABD başkanına hediye olarak 2 teke ve 7 dişi damızlık göndermesiyle Amerika kıtasına da yayılan Ankara keçisi özellikle ABD’nin Texas eyaletinde yoğun olarak yetiştirilmektedir. 1830’lara değin, Ankara keçisi ve tiftiği tekelinde bulunduran Türkiye, 1839’da İngiltere’de tiftik (moher) işleme sanayisinin kurulmasıyla ihracattaki payını yitirmeye başladı. 19. yüzyılda ihracatı yasaklama karan alındıysa da uygulanamadı. Ancak Cumhuriyet’ten sonra, 1924’te çıkarılan “Tiftik Keçilerinin Men-i İmrar ve Teksir-i Âdât” yasasıyla damızlık satışı yasaklanabildi, ama bu arada öbür ülkeler de keçi varlığını artırmış, hatta damızlık satışına başlamışlardı. Bugün Türkiye’nin dışındaki en büyük tiftik keçisi ve tiftik üreticileri Güney Afrika Cumhuriyeti, ABD, Avustralya, Arjantin, Lesotho, eski SSCB ve Yeni Zelanda’dır; ayrıca Meksika, İran, Şili, Kanada ve İspanya’da da Ankara keçisi yetiştirilmektedir. Türkiye’nin hayvan sayısı ve tiftik üretimi açısından önde gelen illeri ise Ankara, Konya, Eskişehir, Mardin, Çankırı, Kütahya, Kastamonu ve Yozgat’tır. Özellikleri Nelerdir? Öbür evcil keçilere oranla biraz daha küçük ve narin yapılı olan Ankara keçisinin hem erkeği hem dişisi boynuzludur; erkeklerin boynuzu dişilerinkinden daha kalın ve daha uzun olur. Kulakları uzun ve düşüktür. Genellikle beyaz, uzun, parlak ve ipek gibi yumuşak kıllardan oluşan tiftiği düzenli lüleler biçimindedir. Siirt ve Van illerinde gümüşi ve kurşuni, giderek siyah tüylü Ankara keçileri yetişir. Hayvanın canlı ağırlığı erişkinlerde 25-35 kg’ı bulur. Yaklaşık 150 gün süren gebelik döneminden sonra dişi genellikle tek yavru doğurur; ikiz doğum oldukça enderdir. Ankara keçisi, tiftik verimini düşürmemek için genellikle sağılmaz, ama sağıldığı zaman, da yavrusunu besledikten sonra 20-25 kg kadar süt verebilir. Türkiye’de Ankara keçileri genellikle yılda bir kez kırkılır ve tiftik verimi hayvan başına 1-3 kg arasında değişir. Güney Afrika Cumhuriyeti ve ABD’de ise yılda iki kez kırkılır ve hayvan başına 4,5-5 kg tiftik alınır. Verim düşüklüğü nedeniyle Türkiye, tiftik üretimindeki üstünlüğünü bu iki ülkeye kaptırmıştır. Benzer Konular: 06 \| Ankara Ankara Tren Garı \| Ankara Altınpark \| Ankara Ankara Kalesi \| Ankara Abaza Keçisi ve Özellikleri Paylaş Share this post on Digg Del.icio.us Technorati Twitter
	Alıntı

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 konuk)

Ankara Keçisi (Tiftik Keçisi) ve Özellikleri

Hayvanlarla ilgili tüm paylaşımların yapılabileceği ve bu paylaşımlara ulaşılabilinecek bölüm.