Sifonun İcadı | Kim Buldu?

Günümüz modern banyolarının ve/veya tuvaletlerinin merkezinde yer alan sifonun kökeni, antik temizlik geleneklerine, Elizabeth dönemi politikalarına ve Endüstri Devrimi'ne dayanır. Tuvalet atıklarını sürekli akan bir su ile temizleyen ilk tuvaletler, günümüzden 5.000 yıl öncesine dayanmaktadır. İlk tuvalet sistemleri, aralarında Romalılar, Indus Vadisi'nde yer alan Mohenjo-Dara ve Harappa toplumları tarafından da kullanılmıştır.

Günümüzde kullanılanlara benzer ilk modern sifonlu tuvaletten 1596 yılında Sör John Harington bahseder. Harington, Kraliçe I. Elizabeth'in vaftiz oğlu ve aynı zamanda bir saray görevlisidir. Harington'ın detaylandırdığı alet, yaklaşık 60 santimetre derinliğinde olup; zift, reçine ve mum kullanılarak su geçirmemesi sağlanan ve üst katta yer alan bir su deposundan akan su ile doldurulan oval bir tas olarak tanımlanmıştır. Harrington'ın sifonu yaklaşık 28 litre su alıyordu. Bu miktar, daha henüz bina içi su borularının yer almadığı bir dönem için oldukça yeterliydi. Harrington, suyun yetersiz olduğu dönemlerde bir sifon boşalana kadar onu 20 kişinin kullanabildiğini belirtmiştir.

Harrington, icadından, hicivsel olarak yazılmış bir kitapçıkta "A New Discourse on a Stale Subject, called Metamorphosis of Ajax" (Eski Bir Şey Üzerine Yeni Bir Söylem - Ajax'ın Değişimi" olarak bahsetmiştir. Buradaki "Ajax" sözcüğü, "a jakes"ten türemiştir zira o dönemde bu kelime argoda tuvalet anlamına gelmektedir. Her ne kadar Harrington, Kraliçe Elizabeth için Richmond Sarayı'nda çalışır durumda olan bir sifon yapmış olsa da, sifonlu tuvaletlerin yaygın olarak kullanılması için birkaç yüzyıl daha geçmesi ve Endüstri Devrimi ile birlikte olan gelişmiş üretim tekniklerinin yanı sıra atıkların yok edilmesine yönelik yeni tekniklerden de faydalanılması gerekti.

1775 yılında İngiliz mucit Alexander Cumming, sifonlu tuvalet için ilk patenti aldı. Cumming'in patentinin en önemli noktası, lağım suyunun tuvalet deliğinden çıkmasını engelleyen S şeklindeki boru idi. 19. yüzyılın sonlarında Londra'da bulunan Thomas Crapper, sifonlu tuvaletlerin seri üretimini gerçekleştirdi ve bu ürünler çok satıldı. Crapper her ne kadar tuvaletin icadını yapmış olmasa da, günümüz tuvaletlerinde halen kullanılmaya devam eden ve sifonun kapasitesinden fazla dolmasını engelleyen şamandırayı icat etti. Crapper'ın ismi, sattığı sifonlara adını verdi (tesadüf eseri İngilizce'de bok anlamına gelen "crap" kelimesi, kendisinden önce yüzyıllar boyunca kullanılan bir kelimeydi). Bu ürüne kendi isminin verilmesinde en büyük rolü, I. Dünya Savaşı sırasında denizaşırı ülkelerde bulunana Amerikan askerleri oynadı. Bu icattan bihaber piyade erleri, tuvaletlere, özellikle bu tuvaletlerin İngiltere ve Fransa'daki popülerliğinden ötürü "Crapper" demeyi sürdürdü. Amerikan askerleri, savaştan sonra bu aleti evlerine götürerek Amerika Birleşik Devletleri'nde de kullanmaya başladı.