İsmet Özel Kimdir? | Türk Yazar, Şair

**Zeze** · 12 Nisan 2023, 00:00

Şair, Yazar, Düşünür. 19 Eylül 1944, Kayseri doğumlu. Sökeli bir polis memurunun altıncı çocuğudur. Kastamonu’da, 1955 yılında Abdülhak Hâmit Tarhan İlkokulunu bitirdi. Ailesi, İsmet Özel’in ilkokulu bitirdiği yıl Kastamonu’dan Çankırı’ya taşındı. Ailenin Çankırı’ya taşındığı yıl babası emekli oldu. Ortaokula Çankırı Lisesinin orta kısmında başladı. Çankırı’da dört yıl kalan Özel ailesi daha sonra Ankara’ya taşındı. Lise biri de Çankırı’da okuyan Özel, Ankara’da Gazi Lisesine başladı. Lise sonda matematik dersinden kaldı ve bir yıl gecikerek mezun oldu. 1962 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesine girdi. Birinci ve ikinci sınıfları ikişer yıl okudu. Dört yıl sonra okula devam etme imkânı olduğu hâlde, ayrılma kararı aldığı için Siyasal Bilgilerden ayrıldı. Şiire çocuk yaşlarda ilgi duydu. 1962 yılından itibaren düzenli ve disiplinli bir şekilde şiirle uğraşmaya başladı. Siyasal Bilgiler Fakültesinde okuduğu yıllarda yirmi beş şiir yazdı.

İlk şiiri, 1963 yılında Yelken dergisinde yayımlandı. Siyasal Bilgiler Fakültesine başladığı yıllarda kendini sosyalist dünya görüşü içinde tanımladı. 7 Aralık 1963 tarihinde Türkiye İşçi Partisine üye oldu. Bu partinin genel merkezinde çalıştı, birçok faaliyetine katıldı. Siyasal Bilgiler Fakültesi Fikir Kulübü yönetim kurulunda, yönetim kurulu sekreterliği yaptı. Daha sonra bu kulüpte asbaşkan olarak görev aldı. 1966 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesinden arkadaşlarıyla birlikte Dönüşüm adlı siyasî bir dergi çıkardı. Beş sayı süren bu derginin hazırlanması ve sokaklarda satılmasında etkinlik gösterdi. Sonradan adı Dev-Genç olarak değiştirilen Fikir Kulüpleri Federasyonunun kurucuları arasında yer aldı.

1966 yılında ilk şiir kitabı Geceleyin Bir Koşu’yu kendi yayını olarak çıkardı. Sekiz yüz bin lira tutan baskı masrafını babasından aldığı iki yüz elli bin lirayla denkleştirdi. Kitapların büyük bir kısmı TİP’in teşkilatlarına dağıtıldı. Kitaptan elde edilen meblağın tamamı partinin kasasına gelir olarak kaydedildi. 1967 yılında askere gitti. Askerliğini sakıncalı bir onbaşı olarak Sivas, Konya, Elazığ ve Muş’ta tamamladı (1969). Muş’ta askerliğini yaparken babası Ahmet Özel’i kaybetti.

1969 yılında, Ant dergisinde yayımlanan bir açık oturumda, toplumcu şiir anlayışının savunulması doğrultusunda etkili bir çıkış yaptı. 1969 yılı, bu çıkışın uzantısında değerlendirilebilecek Halkın Dostları dergisinin hazırlık çalışmalarıyla geçti. Arkadaşlarınca derginin sahipliği ve yönetmenliğine seçildi. Derginin İstanbul merkezli olmasına karar verildiği için Ankara’dan İstanbul’a taşındı. Burada, geçimini temin için Artel Yayın Şirketi adlı bir kuruluşta kısa bir süre çalıştı.

Halkın Dostları’nın ilk on iki sayısı (ilk sayı Mart 1970) İsmet Özel’in yönetiminde çıktı. İsmet Özel, on ikinci sayıdan sonra aktif olarak dergide kalmasına rağmen, bazı sorumluluklarını arkadaşlarına devretti. Dergi, 12 Mart 1971 muhtırası çerçevesinde on sekizinci sayısındayken sıkıyönetimce kapatıldı. İlk iki sayısı İstanbul’da çıkan Halkın Dostları üçüncü sayısından itibaren (Mayıs 1970) Ankara’ya taşındı. Nisan 1970’te Ankara’ya dönen İsmet Özel, Türkiye İnşaat Mühendisleri Odasında işe başladı.

1969 yılında büyük yankılar uyandıran Evet, İsyan adlı ikinci şiir kitabını çıkardı. İkinci Yeni etkisinin hissedildiği ilk şiirlerini Geceleyin Bir Koşu’da toplayan İsmet Özel, bu kitabıyla, modern şiirimizin İkinci Yeniyle kazandığı aşamayı özümsediğini gösterdi. İkinci kitabı Evet, İsyan’da şiirini bir ana fikre dayandırmaya, bir dünya görüşüyle buluşturmaya, yaşanan hayat ve yaşayan insanı merkeze alarak kurmaya ayrı bir önem atfetti. İmge yoğunluğunun öne çıktığı şiirlerini, şiirin yapısını zedelemeden insan ve hayatla buluşturmada gösterdiği başarı, modern şiirimizin İkinci Yeniyle elde ettiği kazanımlara yeni bir açılım getirdi. Evet, İsyan’ın gördüğü büyük ilgi bu açılımın beklendiğinin, bağlantının doğru kurulduğunun bir başka kanıtıydı.

İsmet Özel’i, ikinci kitabı Evet, İsyan’a ve oradan Halkın Dostları’na ulaştıran süreç, 1965 yılında Şiir Sanatı dergisinde yayımlanan “Partizan” şiiriyle başlatılabilir. “Partizan”la başlayan süreç, aynı yıl yayımlanan “Çağdaş Bir Ürperti”, “Bir Devrimcinin Armonikası”, “Sevgilime Bir Kefen” şiirleriyle güçlenmiş, 1966 yılında Cemal Süreya’nın dergisi Papirüs’te yayımlanan “Kan Kalesi” ve “Evet, İsyan” şiirleriyle iyice somutlaşmıştır. İlk kitabını 1966 yılında çıkarmasına karşılık, 1965’te yazdığı ve şiirini yeni bir aşamaya taşıdığının göstergesi sayılan bu şiirleri ilk kitabına almayışı, İsmet Özel’in kendi şiirine dair bilinçli bir istikamet fikrine sahip olduğunu göstermektedir.

Bütün şiiri boyunca, ilk plânda telâffuz edilen; ifadeyi sıkıştırarak yoğunlaştırmaya, kelime seçimine, ses unsuruna, imge yoğunluğuna, bütünlük ve mısraya verdiği önem, İsmet Özel şiirinde şiir işçiliğini en üst seviyeye çıkardı. Özellikle ikinci kitabından sonra şiiri imge ve hayalden ibaret görmenin sonucunda insan ve toplumdan kopararak kendi içinde bir kısır döngüye sıkıştıran anlayışlara karşı, şiiri bir dünya görüşünün içinde tutmaya özen gösteren; fakat şiirde ilk gayenin yazılan metnin şiir olması gerekliliğini unutmadan; şiiri bir dünya görüşünün yedeğine; ikinci plâna atmadan, şiirinden, hem içinde yaşadığı çağın belâlarına maruz kalmış insanın izlenebilmesi hem insanın ontolojik boyutuna ilişkin temel meselelerin araştırılmasının daima öncelenmesi hem de içinde yaşadığı topluma hitap edebilmesi, bir şair olarak kendi anlamını ve şiirinin anlamını içinde yaşadığı toplumun anlam dünyasında araması onu Türk şiirinin büyük ustaları katına taşıdı.

1971-72 yıllarında, Hacettepe Üniversitesine girmeden önce, bir eczanede kalfa olarak çalıştı. 1972 yılında Hacettepe Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümüne girdi. Buradan 1977 yılında mezun oldu. Buradaki öğrenciliği boyunca annesiyle birlikte yaşadı. Babasından kalan emeklilik maaşıyla geçindiler. Bu yıllarda okul ve şiir bütün hayatını kapladı.

1970’li yılların başlarında kendisine bir din, bir yaşama biçimi olarak Müslümanlığı seçti. 1974 yılında Sezai Karakoç’un çıkardığı Diriliş dergisinde yayımladığı “Amentü” adlı şiirle Müslümanlığını herkese ilân etti. 1975 yılında, yaşadığı dönüşüme şahitlik eden şiirlerin toplandığı üçüncü şiir kitabı Cinayetler Kitabı’nı çıkardı. Aynı yılın sonlarına doğru (Ekim 1975) Ticaret Bakanlığında memur olarak çalışmaya başladı. Ocak 1976’da Necla Aslandoğdu’yla evlendi. Bu evlilikten Hasan Sacit (1976), Oruç (1978), Esma Bike (1983) ve Hesna Begüm (1986) adında dört çocuğu oldu.

İsmet Özel’i “Amentü” şiirine getiren süreci şiirlerinden izlemek mümkündür. Çeşitli yazı ve söyleşilerinde kendisini hem sosyalizme hem İslâmiyet’e getiren birinci sebebin şiir olduğunu belirtmektedir. Şiire başlamaya karar verdiği yıllarda öncelikli olarak yazacağı şiire (kuracağı yapıya) bir temel arayışına giriştiğini, bu arayışı çerçevesinde lise son sınıftayken düzenli olarak Kur’an-ı Kerim meali okuduğunu, meal okumaya başlamadan önce büyük bir özenle abdest aldığını; ama aldığı, dinden bağımsız eğitim neticesinde bu çabasını anlamlandıramadığını, iç dünyasında bir karşılık bulamadığını belirtmiş, arayışı onu sosyalizme götürmüştür. Şiiri, insanın mahiyetinin kavranışına dair özel bir bilgi alanı sayan İsmet Özel, bütün şiiri boyunca, varoluşunu merkeze alarak giriştiği araştırıcı tavırdan vazgeçmedi. Varlık sırrına erme çabası onu “Amentü”ye kadar getirdi. Kendisini sosyalizme götüren sebepler neyse, o sebepler sayesinde Müslümanlığa ulaştığını beyan etti.

Hayatının bu yeni döneminde ilk şiirini, modern şiirimizin öncülerinden Sezai Karakoç’un dergisi Diriliş’te yayımladı. Sezai Karakoç’la tanışmasına, Mülkiye çevresinden; fakat edebiyatla ilgisi bulunmayan ortak bir tanıdıkları aracılık etti. Turgut Uyar, Cemal Süreya, Edip Cansever, Ece Ayhan, Behçet Necatigil gibi Türk şiirinin önemli şairleri tarafından şiirinden övgüyle söz edildi.

1977 yılında Yeni Devir gazetesinde köşe yazarlığına başladı. Yeni Devir’de çalışmaya başlamadan önce Ticaret Bakanlığındaki memuriyetinden istifa etti (18 Nisan 1977). 1977-79 ve 1981-82 yılları arasında Yeni Devir’de gazete yazarlığı yaptı. Yeni Devir’le başlayan yazı hayatı değişik aralıklarla Millî Gazete ve Yeni Şafak gazeteleriyle Gerçek Hayat dergisinde sürdü. Dikkatlerin Kur’an-ı Kerim’de yoğunlaşmasını sağlamak, İslâmî siyaset yaklaşımına destek vermek amacıyla sürdürdüğü yazılarına, 4 Ağustos 2003 tarihinde, “Bir Zamanlar Bir İsmet Özel Vardı” (Millî Gazete) başlıklı yazısıyla son verdi.

1977 yılından başlayarak kaleme aldığı gazete yazılarının çoğunu kitaplar hâlinde bir araya getirdi. Sanattan siyasete, kültürden bilime birçok konuyu ele aldığı yazılarında bir aydının kendi dayanaklarına bağlı kalarak dünya karşısında etkin olabilmesinin imkânlarını araştırdı. Yazılarında güncel siyasî gelişmelere nadiren yer verdi.

1978 yılında ilk düzyazı kitabı Üç Mesele’yi çıkardı. Teknoloji, medeniyet ve yabancılaşma kavramlarının merkeze alındığı bu kitap ilgiyle karşılandı. Bu eserinde ve gazete yazılarında, dünyanın işleyişini kontrol eden egemen gücün kontrolünden çıkabilme şartı olarak, farklı bir değerler sistemi içinde kendi dünyasını kurma gerekliliğini dile getirdi. Yazı hayatı bu temel kaygı çerçevesinde gelişti.

Bu yazıların içinde ayrı bir yer tutan Cuma Mektupları’nda Türkiye’nin çıkış yolları üzerinde yoğunlaştı. Türkiye’nin yaşadığı kimlik krizine reel cevaplar aradı. Dünya sistemi adını verdiği güç odaklarınca tedavüle sokulan küreselleşme, evrensellik, hümanizm, demokrasi, insan hakları, çevrecilik… gibi kavramları ve böyle kavramlar karşısında kendilerini edilgin bir konuma yerleştiren anlayışları sert eleştirilere tâbi tuttu. Anti-kapitalist, anti-emperyalist bir çizgide ilerleyen yazılarında Türkiye’nin çimentosunun İslâm olduğu fikrini savundu.

Cuma Mektupları, ilk önce Millî Gazete’de, haftada bir cuma günleri yayımlandı ve bu yazılar Cuma Mektupları’nın ilk beş cildinde toplandı. Millî Gazete’de, 4 Kasım 1988’de başlayan mektuplar 3 Nisan 1992’de bitti. Dokuz yıllık bir aradan sonra ikinci defa, haftalık haber dergisi Gerçek Hayat’ta başladı. “Kimin Restini Görmek Kime Düşer?” (Gerçek Hayat, sayı: 33, 8 Haziran 2001) adlı mektupla yeniden başlayan “Cuma Mektupları”, gazete yazılarına son vermek şeklindeki kararının uzantısında, “Şuara-i Türkî vü Menafiî Millî” (Gerçek Hayat, sayı: 136, 30 Mayıs 2003) başlıklı mektupla son buldu. Mektupları bir bütün olarak on ciltte toplandı.

1980 yılında, şiir anlayışını ortaya koyduğu Şiir Okuma Kılavuzu’nu yayımladı. Dünya karşısında Türk şairinin durduğu yeri gösteren bir eser olan Şiir Okuma Kılavuzu’nu, Sanat Olayı (Ocak 1982), Yazko Edebiyat (Nisan 1982), Yeni Gündem (16-28 Şubat 1985; 1-15 Mart 1985; 16-31 Mart 1985; 1-15 Nisan 1985) dergilerinde yazdığı altı yazı ve Dergâh dergisinin ilk yılında (Mart 1990-Şubat 1991) yazdığı on iki yazıyla genişletti. Bu yazılarla daha bir bütünleşen Şiir Okuma Kılavuzu, Türk şiirinin ve modern şiirin kavranışına köklü katkılar yaptı.

1980 yılında Yeryüzü Yayınlarının yönetmenliğini üstlendi. 1988-94 yılları arasında Çıdam Yayınlarını kurdu ve yönetti.

Kanal 7 televizyonunda haftada bir yayımlanan, İsmail Kara’nın sunduğu, “İsmet Özel’le Başbaşa” adlı programda entelektüel gündeme ilişkin görüşlerini anlattı. İsmail Kara’yla yapılan bu program, 22 Ocak 1995 tarihinde başlayıp 26 Eylül 1997 tarihinde bitti. Arada atlama olmadan yaklaşık üç yıl sürdü.

18 Nisan 1977’de Ticaret Bakanlığındaki görevinden istifa ederek Yeni Devir’de çalışmaya başlayan İsmet Özel, 1979 yılında buradaki işinden ayrıldı. 1979-81 arası işsiz kaldı. Bu dönemde kütüphanesinden kitap satarak ailesinin geçimini temine çalıştı. Aynı dönemde bir mimarlık dergisine mimariyle ilgili tercümeler yaptı. 1981 yılında Kültür Bakanlığı İstanbul Devlet Konservatuarında Fransızca okutmanı olarak çalışmaya başladı. YÖK’ten sonra adı Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuarı olarak değiştirilen bu kurumda on sekiz yıl çalışarak emekli oldu. Akabinde Bilgi Üniversitesinde klasik ve modern şiir dersleri vermeye başladı.

1984 yılında dördüncü şiir kitabı Cellâdıma Gülümserken’i çıkardı. 1987 yılında ilk dört kitabını, Erbain / Kırk Yılın Şiirleri başlığı altında topladı. Erbain’den sonra uzun bir süre şiir yayımlamadı. Ocak 1992’de yayımladığı “Mevsimlerin İnsana Yaptığı Fenalıklar” (Dergâh, sayı: 23, Ocak 1992) adlı şiiri, haftalık haber dergilerinde, “İsmet Özel Yeniden Şiire Merhaba Dedi” başlıklarıyla haber yapıldı (Tempo, 12 Ocak 1992). Yedi yıl süren bir aradan sonra Bir Yusuf Masalı adlı yeni şiir kitabını çıkardı. 2003 yılında şiirlerinden yapılmış bir seçki olan Çatlıycak Kadar Aşkî’yi yayımladı. Bu kitapta, 1992’den itibaren değişik yıllarda yayımlanmış yedi yeni şiirine yer verdi. Son şiir kitabı Of Not Being A Jew, 2005 yılında yayımlandı.

1988 yılında çıkardığı Waldo Sen Neden Burada Değilsin’de hayatını anlattı. Otobiyografisini, Türkiye’nin yakın tarihi üzerine kurdu. 1989 yılında annesi Sıdıka Özel’i kaybetti.

İsmet Özel, Bilgi Üniversitesi’nde ders vermektedir. Evli ve dört çocuk babasıdır.

İlk şiiri 1963’te yayımlanan İsmet Özel’in şiirleri; Yelken, Türk Dili, Dönem, Dost, Mülkiye, Evrim, Yapraklar, Devinim LX, Şiir Sanatı, Papirüs, Yeni Dergi, Halkın Dostları, Diriliş, Sanat Olayı, Hürriyet Gösteri, Dergâh, Adam Sanat, Gerçek Hayat, Merdiven Şiir dergilerinde ve “[Foruma üye olmadığınız sürece forum içeriğindeki bağlantıları görüntüleyemezsiniz. Foruma üye olmak için TIKLAYIN!] adlı internet sitesinde yayımlandı. Dergilerde yayımladığı her şiirini hiçbir değişikliğe uğratmadan kitaplarına alan İsmet Özel’in şiirleri İngilizce, Fransızca, Rusça ve Letoncaya tercüme edildi.

Ödülleri:
Taşları Yemek Yasak adlı kitabıyla Türkiye Yazarlar Birliği Deneme Ödülünü (1985) ve 16-20 Eylül 1991 tarihleri arasında yapılan XII. Dünya Şairler Kongresince verilen Uluslararası Yunus Emre Ödülünü kazandı. Şilili şair Gabriela Mistreal’ın Nobel Edebiyat Ödülünü alışı münasebetiyle her yıl bir ülkeden bir şaire verilen “Gabriela Mistreal Nişanı” ödülüne, ödülün ellinci yılında Türkiye’den İsmet Özel lâyık görüldü (1996). 2005 yılında Türkiye Yazarlar Birliği “Üstün Hizmet Ödülü”nü aldı.

ESERLERİ:

Şiir: Geceleyin Bir Koşu (1966), Evet, İsyan (1969), Cinayetler Kitabı (1975), Şiirler 1962-1974 (1980), Şiir Kitabı (1982), Cellâdıma Gülümserken Çektirdiğim Son Resmin Arkasındaki Satırlar (1984), Erbain / Kırk Yılın Şiirleri (1987; cd ekiyle birlikte 2005), Bir Yusuf Masalı (1999; cd ekiyle birlikte 2004), Çatlıycak Kadar Aşkî (2003), Of Not Being A Jew (2005).

Deneme: Üç Mesele (1978), Zor Zamanda Konuşmak (1984), Taşları Yemek Yasak (1985), Bakanlar ve Görenler (1985), Faydasız Yazılar (1986), İrtica Elden Gidiyor (1986, 2014), Surat Asmak Hakkımız (1987), Tehdit Değil Teklif (1987), Cuma Mektupları-1 (1989), Cuma Mektupları-2 (1989), Cuma Mektupları-3 (1990), Cuma Mektupları-4 (1991), Cuma Mektupları-5 (1992), Tahrir Vazifeleri-1 (1992), Tahrir Vazifeleri-2 (1992), Tahrir Vazifeleri-3 (1992), Tahrir Vazifeleri-4 (1992), Tahrir Vazifeleri-5 (1992), Tahrir Vazifeleri-6 (1993), Tahrir Vazifeleri-7 (1993), Tahrir Vazifeleri-8 (1993), Tahrir Vazifeleri-9 (1993), Tahrir Vazifeleri-10 (1993), Tahrir Vazifeleri-11 (1993), Tahrir Vazifeleri-12 (1994), Neyi Kaybettiğini Hatırla (1995), Ve’l-Asr (1995, 2013), Tavşanın Randevusu (1999), Bilinç Bile İlginç (2000), Cuma Mektupları-6 (2002), Cuma Mektupları-7 (2002), Cuma Mektupları-8 (2002), Cuma Mektupları-9 (2003), Cuma Mektupları-10 (2004), 40 Hadis (2004), Henry Sen Neden Buradasın-I (2004), Henry Sen Neden Buradasın-II (2004), Kalın Türk (2006, 2013), Toparlanın Gitmiyoruz 2 (2008), Küfrün İhsanı Olmaz (2013), Üç Zor Mesele / Teknik - Medeniyet – Yabancılaşma (2014), Faydasız Randevu (2014), Türk Olamadıysan Oldun Amerikalı (2015), Desem Öldürürler Demesem Öldüm (2016), Toparlanın Gitmiyoruz 3 (2017), Dil İle İkrar (2017), Başını Örten Kızlar Felsefe Bilmelidir (2018), Bir Akşam Gezintisi Değil Bir İstiklal Yürüyüşü (2018)

Poetika: Şiir Okuma Kılavuzu (1980).

Anı: Waldo Sen Neden Burada Değilsin (1988).

Söyleşi: Sorulunca Söylenen (1988, 1999).

Mektup: Genç Bir Şairden Genç Bir Şaire Mektuplar (Ataol Behramoğlu’yla karşılıklı mektupları, 1995).

Çeviri: Gariplerin Kitabı (Ian Dallas / Abdülkadir es-Sûfi’den, 1979), Cihad (Ian Dallas / Abdülkadir es-Sûfi’den, 1980), Osmanlı İmparatorluğu ve İslâmî Gelenek (Norman Itzkowitz’den, 1989), Siyasî Felsefenin Büyük Düşünürleri (W. Ebenstein’den, 1997).

Hakkında Yazılan Kitaplar: Reşit Güngör Kalkan / Ben İsmet Özel Şair – Bir Portre Denemesi (2010), Fatih Öztürk / Sokrates ve İsmet Özel (2015), Selahattin Yusuf / Bir Masal İsmet Özel'i (2018).

Benzer Konular:

**Zeze** · 19 Eylül 2023, 12:56

İsmet Özel (19 Eylül 1944, Kayseri), Türk şair ve yazar.

Yaşamı
Bir süre Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde öğrenim gördükten sonra, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı’ndan mezun oldu. 18 yıl Devlet Konservatuvarı’nda Fransızca okutmanlığı yaptı. Ataol Behramoğlu ve Murat Belge ile birlikte Halkın Dostları dergisini kurdu ve yönetti. 1963’ten itibaren şiirleri yayımlanmaya başladı. 1974’te Sezai Karakoç’un çıkarttığı Diriliş Dergisi'nde “Amentü“ şiirini yayınladı ve kendi iç dünyasında ruhsal bir değişim yaşayarak yazı hayatına İslamî düşünce çerçevesinde devam etti.

Uzun yıllar çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yaparak 2005’te "Türkiye Yazarlar Birliği" deneme ve üstün hizmet ödülünü kazandı. 9 şiir, 22 deneme, söyleşi, mektup ve 5 çeviri kitabına imza attı.

Benim masalımda üç önemli kelime var: Şair, Komünist ve Müslüman ifadesiyle, düşünce serencamının farklı dönemlerinde, farklı dünya görüşlerini benimsediğini ifade etmiştir. Özel bu düşünsel değişimleri birbirinin devamı niteliğinde görmekte, otobiyografisi başta olmak üzere birçok eserinde bu olguya değinen değerlendirmelerde bulunmaktadır. Ona göre yaşadığı kırılma noktaları, içinde bulunduğu dönemin parametrelerinin doğal bir sonucu olması hasebiyle zaruri bir fikirsel zırhtır. Kendisinin Marksist olduğu dönemde benimsenmesi gereken ideolojinin Marksizm olduğunu, o dönemde Sosyalist bir alt yapıyla temellendirilmeyen Müslümanlığın, bugün için tahkiki bir Müslümanlık olmadığına yönelik bir duruş sergilemektedir.

1980 yılında şair, poetik görüşlerini barındıran, tarihsel süreçte şiire yüklediği anlama dair görüşlerini dile getirdiği Şiir Okuma Kılavuzunu kaleme almıştır. 1987 yılında yayımladığı Erbain isimli şiir kitabı edebiyat dünyasında epeyce bilinir. Diğer şiir kitapları ise 2000 yılında müsvedde halinde yayımladığı Bir Yusuf Masalı, 2005 yılında yayımladığı son şiir kitabı olan Of Not Being A Jew'dir. Temmuz 2013 yılında yayımladığı yazıda şiiri bıraktığını bildiren Özel, şiire dair kalan tüm uğraşısını "Bir Yusuf Masalı" kitabına haşredeceğini bildirmiştir.

1978 yılında yazarın teknik, medeniyet ve yabancılaşma kavramlarına yüklenilen anlamın netliğini sorguladığı ve kaleme aldığı ilk nesiri olan Üç Mesele (Teknik, Medeniyet, Yabancılaşma) ve 1984 yılında kaleme aldığı ve 1985 yılında Türkiye Yazarlar Birliği tarafından “Yılın Deneme Yazarı” ödülüne layık görüldüğü Taşları Yemek Yasak ve kendi hayat hikâyesini kaleme aldığı Waldo Sen Neden Burada Değilsin en önemli düşünce kitaplarından bazılarıdır.

2000'li yıllar, artık İsmet Özel'in Türklük kavramsallaştırmasının netlik kazandığı yıllar olmuştur. 2006 yılında bu düşüncesinin manifestosu niteliğinde kaleme aldığı eseri Kalın Türk adlı kitabı, birçok eserinde değindiği düşüncesini tek kitapta açıkladığı bir eser olmuştur.

2007 yılında İstiklâl Marşı Derneği'ni kurmuştur. 2007-2016 yılları arasında derneğin Genel Başkanlığını yapmıştır. Halen İstiklâl Marşı Derneği Fahri Genel Başkanıdır. Ayrıca İstiklal Marşı Derneği'nin internet sitesi üzerinden haftalık yazıları yayımlanmaktadır.

Görüşleri
İsmet Özel'in bir konferansta söylediklerine göre, "Namaz kılmak, oruç tutmak dünyada Müslümanların hiç kimsenin boyunduruğu altında yaşamayacak insanlar olduğunu, sadece Allah'a kulluk etmekle vazifeli olduklarını gösteren işaretlerdir. Bunu göstermediği zaman kılınan namaz namaz değildir, tutulan oruç oruç değildir. Biz hakkın divanına dururuz. İki ayağımız arasında bir ayaklık mesafe vardır. Bunu dini terbiye almış herkes öğrenir. Yani kıyamda hazır olda durulmaz; kıyamda kafirin karşısında sağlam durmak üzere durulur. Yani hakkın divanına durursun ama küfrün karşısına durursun. Ve tafsilatını benim "Namaz insanı kılar" kitabımda bulursunuz; abdestten başlayan bir şeydir o. Yani namaz kılmak demek küfre meydan okumak demektir. Küfre meydan okumadan kılınan namaz namaz değildir. Tutulan oruç, Hristiyanların, Yahudilerin tuttuğu oruç değildir. Yani biz böyle nefsimizi terbiye etmek için falan filan oruç tutmuyoruz. Biz bizi yaşatanın sadece Allah olduğunu bütün küfür alemine, kafasına çakmak üzere oruç tutuyoruz. Bir ümmet bir ay boyunca oruç tutuyor. Yani biz içtiklerimiz, yediklerimiz sebebiyle canlı olmadığımızı, cinsi münasebet yoluyla üremediğimizi, sadece bizi Allah'ın yarattığını ve Allah'ın bize can verdiğini ve Allah'ın verdiğini canı Allah'ın alabileceğini kafalarına çakmak için kafirlerin, bir ümmet olarak oruç tutuyoruz. Dediğim gibi öyle bir dini fantezi değil bu; bir savaş. Bütün insanlar, Müslüman olmayan herkes bu insanlardan korksun diye. Yani Müslüman teröristtir. Müslüman'ın ilk vazifesi terörist olmaktır. Kâfirler Müslümanlardan korkacaktır. Korkmadıkları zaman Müslüman, Müslüman değildir."

Bir televizyon röportajında şu düşüncelerini dile getirmiştir: "Ben Müslüman olmakla bütün gayrimüslim dünyanın benim altımda olduğunu kabul ediyorum. Yani ben bir Müslüman'ım ve Müslüman olmayan herkes benden daha düşük bir insandır. Bütün diğer dinler olduğu gibi insan olarak da, yani Müslüman değilse sadece hoşgörülebilir."

Kitapları

Şiir

1966: Geceleyin Bir Koşu
1969: Evet İsyan
1975: Cinayetler Kitabı
1980: Şiirler 1962-74
1982: Şiir Kitabı
1984: Celladıma Gülümserken
1987: Erbain
2000: Bir Yusuf Masalı
2005: Of Not Being A Jew
2008: Of Not Being A Jew -İlaveler ve Vaat Edilmiş Bir Şiir
2011: Of Not Being A Jew
2021: Bir Yusuf Masalı

Deneme, Söyleşi, Mektup

Üç Mesele (1978)
Şiir Okuma Kılavuzu (1980)
Zor Zamanda Konuşmak (1984)
Taşları Yemek Yasak (1985)
Bakanlar ve Görenler (1985)
Faydasız Yazılar (1986)
İrtica Elden Gidiyor (1986)
Surat Asmak Hakkımız (1987)
Tehdit Değil Teklif (1987)
Waldo Sen Neden Burada Değilsin? (1988)
Sorulunca Söylenen (2000)
Cuma Mektupları (1-10) (1995-2004)
Tahrir Vazifeleri
Neyi Kaybettiğini Hatırla (1994)
Ve'l-Asr
Bilinç Bile İlginç
Genç Bir Şairden Genç Bir Şaire Mektuplar (1995)
Tavşanın Randevusu (1996)
Kırk Hadis (2004)
Henry Sen Neden Buradasın? 1-2 (2004)
Kalın Türk (2006)
Çenebazlık (2006)
Şairin Devriye Nöbeti 1 - Tok Kurda Puslu Hava
Şairin Devriye Nöbeti 2 - Bileşenleriyle Basit
Şairin Devriye Nöbeti 3 - Neredeyizim
Şairin Devriye Nöbeti 4 - Ebruli Külah
Şairin Devriye Nöbeti 5 - Evet mi Hayır mı? Sınıf Savaşı Evet, Milli Mücadele Hayır
Şairin Devriye Nöbeti 6 - Allah'ın Emri Zaid/Plus Peygamberin Kavli
Şairin Devriye Nöbeti 7 - Evlenseydik Boşanacaktık
Şairin Devriye Nöbeti 8 - Hayatın Manası versus Manalı Bir Hayat
Şairin Devriye Nöbeti 9 - Karz-ı Hasen
Şairin Devriye Nöbeti 10 - Siper Beden
Şairin Devriye Nöbeti 11 - Muvazzaf
Şairin Devriye Nöbeti 12 - Başbaş Başbaşa Başabaş
Desem Öldürürler Demesem Öldüm
Bir Akşam Gezintisi Değil, Bir İstiklâl Yürüyüşü - 1
Bir Akşam Gezintisi Değil, Bir İstiklâl Yürüyüşü - 2
Pergelin Yazmaz Sivri Ucu (2021)
İslamla Dalgalanmış Varoluş (2021)

Çeviri

Siyasi Felsefenin Büyük Düşünürleri - William Ebenstein
Gariplerin Kitabı - Ian Dallas
Osmanlı İmparatorluğu ve İslami Gelenek - Norman Itzkowitz
Bilim Kutsal Bir İnektir - Anthony Standen
Cihad - Bir Temel Tasarım - Abdülkadir Es-Sufi

12 Nisan 2023, 00:00	#1
Çevrimdışı Zeze Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.	İsmet Özel Kimdir? \| Türk Yazar, Şair İsmet Özel Kimdir? \| Türk Yazar, Şair Şair, Yazar, Düşünür. 19 Eylül 1944, Kayseri doğumlu. Sökeli bir polis memurunun altıncı çocuğudur. Kastamonu’da, 1955 yılında Abdülhak Hâmit Tarhan İlkokulunu bitirdi. Ailesi, İsmet Özel’in ilkokulu bitirdiği yıl Kastamonu’dan Çankırı’ya taşındı. Ailenin Çankırı’ya taşındığı yıl babası emekli oldu. Ortaokula Çankırı Lisesinin orta kısmında başladı. Çankırı’da dört yıl kalan Özel ailesi daha sonra Ankara’ya taşındı. Lise biri de Çankırı’da okuyan Özel, Ankara’da Gazi Lisesine başladı. Lise sonda matematik dersinden kaldı ve bir yıl gecikerek mezun oldu. 1962 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesine girdi. Birinci ve ikinci sınıfları ikişer yıl okudu. Dört yıl sonra okula devam etme imkânı olduğu hâlde, ayrılma kararı aldığı için Siyasal Bilgilerden ayrıldı. Şiire çocuk yaşlarda ilgi duydu. 1962 yılından itibaren düzenli ve disiplinli bir şekilde şiirle uğraşmaya başladı. Siyasal Bilgiler Fakültesinde okuduğu yıllarda yirmi beş şiir yazdı. İlk şiiri, 1963 yılında Yelken dergisinde yayımlandı. Siyasal Bilgiler Fakültesine başladığı yıllarda kendini sosyalist dünya görüşü içinde tanımladı. 7 Aralık 1963 tarihinde Türkiye İşçi Partisine üye oldu. Bu partinin genel merkezinde çalıştı, birçok faaliyetine katıldı. Siyasal Bilgiler Fakültesi Fikir Kulübü yönetim kurulunda, yönetim kurulu sekreterliği yaptı. Daha sonra bu kulüpte asbaşkan olarak görev aldı. 1966 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesinden arkadaşlarıyla birlikte Dönüşüm adlı siyasî bir dergi çıkardı. Beş sayı süren bu derginin hazırlanması ve sokaklarda satılmasında etkinlik gösterdi. Sonradan adı Dev-Genç olarak değiştirilen Fikir Kulüpleri Federasyonunun kurucuları arasında yer aldı. 1966 yılında ilk şiir kitabı Geceleyin Bir Koşu’yu kendi yayını olarak çıkardı. Sekiz yüz bin lira tutan baskı masrafını babasından aldığı iki yüz elli bin lirayla denkleştirdi. Kitapların büyük bir kısmı TİP’in teşkilatlarına dağıtıldı. Kitaptan elde edilen meblağın tamamı partinin kasasına gelir olarak kaydedildi. 1967 yılında askere gitti. Askerliğini sakıncalı bir onbaşı olarak Sivas, Konya, Elazığ ve Muş’ta tamamladı (1969). Muş’ta askerliğini yaparken babası Ahmet Özel’i kaybetti. 1969 yılında, Ant dergisinde yayımlanan bir açık oturumda, toplumcu şiir anlayışının savunulması doğrultusunda etkili bir çıkış yaptı. 1969 yılı, bu çıkışın uzantısında değerlendirilebilecek Halkın Dostları dergisinin hazırlık çalışmalarıyla geçti. Arkadaşlarınca derginin sahipliği ve yönetmenliğine seçildi. Derginin İstanbul merkezli olmasına karar verildiği için Ankara’dan İstanbul’a taşındı. Burada, geçimini temin için Artel Yayın Şirketi adlı bir kuruluşta kısa bir süre çalıştı. Halkın Dostları’nın ilk on iki sayısı (ilk sayı Mart 1970) İsmet Özel’in yönetiminde çıktı. İsmet Özel, on ikinci sayıdan sonra aktif olarak dergide kalmasına rağmen, bazı sorumluluklarını arkadaşlarına devretti. Dergi, 12 Mart 1971 muhtırası çerçevesinde on sekizinci sayısındayken sıkıyönetimce kapatıldı. İlk iki sayısı İstanbul’da çıkan Halkın Dostları üçüncü sayısından itibaren (Mayıs 1970) Ankara’ya taşındı. Nisan 1970’te Ankara’ya dönen İsmet Özel, Türkiye İnşaat Mühendisleri Odasında işe başladı. 1969 yılında büyük yankılar uyandıran Evet, İsyan adlı ikinci şiir kitabını çıkardı. İkinci Yeni etkisinin hissedildiği ilk şiirlerini Geceleyin Bir Koşu’da toplayan İsmet Özel, bu kitabıyla, modern şiirimizin İkinci Yeniyle kazandığı aşamayı özümsediğini gösterdi. İkinci kitabı Evet, İsyan’da şiirini bir ana fikre dayandırmaya, bir dünya görüşüyle buluşturmaya, yaşanan hayat ve yaşayan insanı merkeze alarak kurmaya ayrı bir önem atfetti. İmge yoğunluğunun öne çıktığı şiirlerini, şiirin yapısını zedelemeden insan ve hayatla buluşturmada gösterdiği başarı, modern şiirimizin İkinci Yeniyle elde ettiği kazanımlara yeni bir açılım getirdi. Evet, İsyan’ın gördüğü büyük ilgi bu açılımın beklendiğinin, bağlantının doğru kurulduğunun bir başka kanıtıydı. İsmet Özel’i, ikinci kitabı Evet, İsyan’a ve oradan Halkın Dostları’na ulaştıran süreç, 1965 yılında Şiir Sanatı dergisinde yayımlanan “Partizan” şiiriyle başlatılabilir. “Partizan”la başlayan süreç, aynı yıl yayımlanan “Çağdaş Bir Ürperti”, “Bir Devrimcinin Armonikası”, “Sevgilime Bir Kefen” şiirleriyle güçlenmiş, 1966 yılında Cemal Süreya’nın dergisi Papirüs’te yayımlanan “Kan Kalesi” ve “Evet, İsyan” şiirleriyle iyice somutlaşmıştır. İlk kitabını 1966 yılında çıkarmasına karşılık, 1965’te yazdığı ve şiirini yeni bir aşamaya taşıdığının göstergesi sayılan bu şiirleri ilk kitabına almayışı, İsmet Özel’in kendi şiirine dair bilinçli bir istikamet fikrine sahip olduğunu göstermektedir. Bütün şiiri boyunca, ilk plânda telâffuz edilen; ifadeyi sıkıştırarak yoğunlaştırmaya, kelime seçimine, ses unsuruna, imge yoğunluğuna, bütünlük ve mısraya verdiği önem, İsmet Özel şiirinde şiir işçiliğini en üst seviyeye çıkardı. Özellikle ikinci kitabından sonra şiiri imge ve hayalden ibaret görmenin sonucunda insan ve toplumdan kopararak kendi içinde bir kısır döngüye sıkıştıran anlayışlara karşı, şiiri bir dünya görüşünün içinde tutmaya özen gösteren; fakat şiirde ilk gayenin yazılan metnin şiir olması gerekliliğini unutmadan; şiiri bir dünya görüşünün yedeğine; ikinci plâna atmadan, şiirinden, hem içinde yaşadığı çağın belâlarına maruz kalmış insanın izlenebilmesi hem insanın ontolojik boyutuna ilişkin temel meselelerin araştırılmasının daima öncelenmesi hem de içinde yaşadığı topluma hitap edebilmesi, bir şair olarak kendi anlamını ve şiirinin anlamını içinde yaşadığı toplumun anlam dünyasında araması onu Türk şiirinin büyük ustaları katına taşıdı. 1971-72 yıllarında, Hacettepe Üniversitesine girmeden önce, bir eczanede kalfa olarak çalıştı. 1972 yılında Hacettepe Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümüne girdi. Buradan 1977 yılında mezun oldu. Buradaki öğrenciliği boyunca annesiyle birlikte yaşadı. Babasından kalan emeklilik maaşıyla geçindiler. Bu yıllarda okul ve şiir bütün hayatını kapladı. 1970’li yılların başlarında kendisine bir din, bir yaşama biçimi olarak Müslümanlığı seçti. 1974 yılında Sezai Karakoç’un çıkardığı Diriliş dergisinde yayımladığı “Amentü” adlı şiirle Müslümanlığını herkese ilân etti. 1975 yılında, yaşadığı dönüşüme şahitlik eden şiirlerin toplandığı üçüncü şiir kitabı Cinayetler Kitabı’nı çıkardı. Aynı yılın sonlarına doğru (Ekim 1975) Ticaret Bakanlığında memur olarak çalışmaya başladı. Ocak 1976’da Necla Aslandoğdu’yla evlendi. Bu evlilikten Hasan Sacit (1976), Oruç (1978), Esma Bike (1983) ve Hesna Begüm (1986) adında dört çocuğu oldu. İsmet Özel’i “Amentü” şiirine getiren süreci şiirlerinden izlemek mümkündür. Çeşitli yazı ve söyleşilerinde kendisini hem sosyalizme hem İslâmiyet’e getiren birinci sebebin şiir olduğunu belirtmektedir. Şiire başlamaya karar verdiği yıllarda öncelikli olarak yazacağı şiire (kuracağı yapıya) bir temel arayışına giriştiğini, bu arayışı çerçevesinde lise son sınıftayken düzenli olarak Kur’an-ı Kerim meali okuduğunu, meal okumaya başlamadan önce büyük bir özenle abdest aldığını; ama aldığı, dinden bağımsız eğitim neticesinde bu çabasını anlamlandıramadığını, iç dünyasında bir karşılık bulamadığını belirtmiş, arayışı onu sosyalizme götürmüştür. Şiiri, insanın mahiyetinin kavranışına dair özel bir bilgi alanı sayan İsmet Özel, bütün şiiri boyunca, varoluşunu merkeze alarak giriştiği araştırıcı tavırdan vazgeçmedi. Varlık sırrına erme çabası onu “Amentü”ye kadar getirdi. Kendisini sosyalizme götüren sebepler neyse, o sebepler sayesinde Müslümanlığa ulaştığını beyan etti. Hayatının bu yeni döneminde ilk şiirini, modern şiirimizin öncülerinden Sezai Karakoç’un dergisi Diriliş’te yayımladı. Sezai Karakoç’la tanışmasına, Mülkiye çevresinden; fakat edebiyatla ilgisi bulunmayan ortak bir tanıdıkları aracılık etti. Turgut Uyar, Cemal Süreya, Edip Cansever, Ece Ayhan, Behçet Necatigil gibi Türk şiirinin önemli şairleri tarafından şiirinden övgüyle söz edildi. 1977 yılında Yeni Devir gazetesinde köşe yazarlığına başladı. Yeni Devir’de çalışmaya başlamadan önce Ticaret Bakanlığındaki memuriyetinden istifa etti (18 Nisan 1977). 1977-79 ve 1981-82 yılları arasında Yeni Devir’de gazete yazarlığı yaptı. Yeni Devir’le başlayan yazı hayatı değişik aralıklarla Millî Gazete ve Yeni Şafak gazeteleriyle Gerçek Hayat dergisinde sürdü. Dikkatlerin Kur’an-ı Kerim’de yoğunlaşmasını sağlamak, İslâmî siyaset yaklaşımına destek vermek amacıyla sürdürdüğü yazılarına, 4 Ağustos 2003 tarihinde, “Bir Zamanlar Bir İsmet Özel Vardı” (Millî Gazete) başlıklı yazısıyla son verdi. 1977 yılından başlayarak kaleme aldığı gazete yazılarının çoğunu kitaplar hâlinde bir araya getirdi. Sanattan siyasete, kültürden bilime birçok konuyu ele aldığı yazılarında bir aydının kendi dayanaklarına bağlı kalarak dünya karşısında etkin olabilmesinin imkânlarını araştırdı. Yazılarında güncel siyasî gelişmelere nadiren yer verdi. 1978 yılında ilk düzyazı kitabı Üç Mesele’yi çıkardı. Teknoloji, medeniyet ve yabancılaşma kavramlarının merkeze alındığı bu kitap ilgiyle karşılandı. Bu eserinde ve gazete yazılarında, dünyanın işleyişini kontrol eden egemen gücün kontrolünden çıkabilme şartı olarak, farklı bir değerler sistemi içinde kendi dünyasını kurma gerekliliğini dile getirdi. Yazı hayatı bu temel kaygı çerçevesinde gelişti. Bu yazıların içinde ayrı bir yer tutan Cuma Mektupları’nda Türkiye’nin çıkış yolları üzerinde yoğunlaştı. Türkiye’nin yaşadığı kimlik krizine reel cevaplar aradı. Dünya sistemi adını verdiği güç odaklarınca tedavüle sokulan küreselleşme, evrensellik, hümanizm, demokrasi, insan hakları, çevrecilik… gibi kavramları ve böyle kavramlar karşısında kendilerini edilgin bir konuma yerleştiren anlayışları sert eleştirilere tâbi tuttu. Anti-kapitalist, anti-emperyalist bir çizgide ilerleyen yazılarında Türkiye’nin çimentosunun İslâm olduğu fikrini savundu. Cuma Mektupları, ilk önce Millî Gazete’de, haftada bir cuma günleri yayımlandı ve bu yazılar Cuma Mektupları’nın ilk beş cildinde toplandı. Millî Gazete’de, 4 Kasım 1988’de başlayan mektuplar 3 Nisan 1992’de bitti. Dokuz yıllık bir aradan sonra ikinci defa, haftalık haber dergisi Gerçek Hayat’ta başladı. “Kimin Restini Görmek Kime Düşer?” (Gerçek Hayat, sayı: 33, 8 Haziran 2001) adlı mektupla yeniden başlayan “Cuma Mektupları”, gazete yazılarına son vermek şeklindeki kararının uzantısında, “Şuara-i Türkî vü Menafiî Millî” (Gerçek Hayat, sayı: 136, 30 Mayıs 2003) başlıklı mektupla son buldu. Mektupları bir bütün olarak on ciltte toplandı. 1980 yılında, şiir anlayışını ortaya koyduğu Şiir Okuma Kılavuzu’nu yayımladı. Dünya karşısında Türk şairinin durduğu yeri gösteren bir eser olan Şiir Okuma Kılavuzu’nu, Sanat Olayı (Ocak 1982), Yazko Edebiyat (Nisan 1982), Yeni Gündem (16-28 Şubat 1985; 1-15 Mart 1985; 16-31 Mart 1985; 1-15 Nisan 1985) dergilerinde yazdığı altı yazı ve Dergâh dergisinin ilk yılında (Mart 1990-Şubat 1991) yazdığı on iki yazıyla genişletti. Bu yazılarla daha bir bütünleşen Şiir Okuma Kılavuzu, Türk şiirinin ve modern şiirin kavranışına köklü katkılar yaptı. 1980 yılında Yeryüzü Yayınlarının yönetmenliğini üstlendi. 1988-94 yılları arasında Çıdam Yayınlarını kurdu ve yönetti. Kanal 7 televizyonunda haftada bir yayımlanan, İsmail Kara’nın sunduğu, “İsmet Özel’le Başbaşa” adlı programda entelektüel gündeme ilişkin görüşlerini anlattı. İsmail Kara’yla yapılan bu program, 22 Ocak 1995 tarihinde başlayıp 26 Eylül 1997 tarihinde bitti. Arada atlama olmadan yaklaşık üç yıl sürdü. 18 Nisan 1977’de Ticaret Bakanlığındaki görevinden istifa ederek Yeni Devir’de çalışmaya başlayan İsmet Özel, 1979 yılında buradaki işinden ayrıldı. 1979-81 arası işsiz kaldı. Bu dönemde kütüphanesinden kitap satarak ailesinin geçimini temine çalıştı. Aynı dönemde bir mimarlık dergisine mimariyle ilgili tercümeler yaptı. 1981 yılında Kültür Bakanlığı İstanbul Devlet Konservatuarında Fransızca okutmanı olarak çalışmaya başladı. YÖK’ten sonra adı Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuarı olarak değiştirilen bu kurumda on sekiz yıl çalışarak emekli oldu. Akabinde Bilgi Üniversitesinde klasik ve modern şiir dersleri vermeye başladı. 1984 yılında dördüncü şiir kitabı Cellâdıma Gülümserken’i çıkardı. 1987 yılında ilk dört kitabını, Erbain / Kırk Yılın Şiirleri başlığı altında topladı. Erbain’den sonra uzun bir süre şiir yayımlamadı. Ocak 1992’de yayımladığı “Mevsimlerin İnsana Yaptığı Fenalıklar” (Dergâh, sayı: 23, Ocak 1992) adlı şiiri, haftalık haber dergilerinde, “İsmet Özel Yeniden Şiire Merhaba Dedi” başlıklarıyla haber yapıldı (Tempo, 12 Ocak 1992). Yedi yıl süren bir aradan sonra Bir Yusuf Masalı adlı yeni şiir kitabını çıkardı. 2003 yılında şiirlerinden yapılmış bir seçki olan Çatlıycak Kadar Aşkî’yi yayımladı. Bu kitapta, 1992’den itibaren değişik yıllarda yayımlanmış yedi yeni şiirine yer verdi. Son şiir kitabı Of Not Being A Jew, 2005 yılında yayımlandı. 1988 yılında çıkardığı Waldo Sen Neden Burada Değilsin’de hayatını anlattı. Otobiyografisini, Türkiye’nin yakın tarihi üzerine kurdu. 1989 yılında annesi Sıdıka Özel’i kaybetti. İsmet Özel, Bilgi Üniversitesi’nde ders vermektedir. Evli ve dört çocuk babasıdır. İlk şiiri 1963’te yayımlanan İsmet Özel’in şiirleri; Yelken, Türk Dili, Dönem, Dost, Mülkiye, Evrim, Yapraklar, Devinim LX, Şiir Sanatı, Papirüs, Yeni Dergi, Halkın Dostları, Diriliş, Sanat Olayı, Hürriyet Gösteri, Dergâh, Adam Sanat, Gerçek Hayat, Merdiven Şiir dergilerinde ve “[Foruma üye olmadığınız sürece forum içeriğindeki bağlantıları görüntüleyemezsiniz. Foruma üye olmak için TIKLAYIN!] adlı internet sitesinde yayımlandı. Dergilerde yayımladığı her şiirini hiçbir değişikliğe uğratmadan kitaplarına alan İsmet Özel’in şiirleri İngilizce, Fransızca, Rusça ve Letoncaya tercüme edildi. Ödülleri: Taşları Yemek Yasak adlı kitabıyla Türkiye Yazarlar Birliği Deneme Ödülünü (1985) ve 16-20 Eylül 1991 tarihleri arasında yapılan XII. Dünya Şairler Kongresince verilen Uluslararası Yunus Emre Ödülünü kazandı. Şilili şair Gabriela Mistreal’ın Nobel Edebiyat Ödülünü alışı münasebetiyle her yıl bir ülkeden bir şaire verilen “Gabriela Mistreal Nişanı” ödülüne, ödülün ellinci yılında Türkiye’den İsmet Özel lâyık görüldü (1996). 2005 yılında Türkiye Yazarlar Birliği “Üstün Hizmet Ödülü”nü aldı. ESERLERİ: Şiir: Geceleyin Bir Koşu (1966), Evet, İsyan (1969), Cinayetler Kitabı (1975), Şiirler 1962-1974 (1980), Şiir Kitabı (1982), Cellâdıma Gülümserken Çektirdiğim Son Resmin Arkasındaki Satırlar (1984), Erbain / Kırk Yılın Şiirleri (1987; cd ekiyle birlikte 2005), Bir Yusuf Masalı (1999; cd ekiyle birlikte 2004), Çatlıycak Kadar Aşkî (2003), Of Not Being A Jew (2005). Deneme: Üç Mesele (1978), Zor Zamanda Konuşmak (1984), Taşları Yemek Yasak (1985), Bakanlar ve Görenler (1985), Faydasız Yazılar (1986), İrtica Elden Gidiyor (1986, 2014), Surat Asmak Hakkımız (1987), Tehdit Değil Teklif (1987), Cuma Mektupları-1 (1989), Cuma Mektupları-2 (1989), Cuma Mektupları-3 (1990), Cuma Mektupları-4 (1991), Cuma Mektupları-5 (1992), Tahrir Vazifeleri-1 (1992), Tahrir Vazifeleri-2 (1992), Tahrir Vazifeleri-3 (1992), Tahrir Vazifeleri-4 (1992), Tahrir Vazifeleri-5 (1992), Tahrir Vazifeleri-6 (1993), Tahrir Vazifeleri-7 (1993), Tahrir Vazifeleri-8 (1993), Tahrir Vazifeleri-9 (1993), Tahrir Vazifeleri-10 (1993), Tahrir Vazifeleri-11 (1993), Tahrir Vazifeleri-12 (1994), Neyi Kaybettiğini Hatırla (1995), Ve’l-Asr (1995, 2013), Tavşanın Randevusu (1999), Bilinç Bile İlginç (2000), Cuma Mektupları-6 (2002), Cuma Mektupları-7 (2002), Cuma Mektupları-8 (2002), Cuma Mektupları-9 (2003), Cuma Mektupları-10 (2004), 40 Hadis (2004), Henry Sen Neden Buradasın-I (2004), Henry Sen Neden Buradasın-II (2004), Kalın Türk (2006, 2013), Toparlanın Gitmiyoruz 2 (2008), Küfrün İhsanı Olmaz (2013), Üç Zor Mesele / Teknik - Medeniyet – Yabancılaşma (2014), Faydasız Randevu (2014), Türk Olamadıysan Oldun Amerikalı (2015), Desem Öldürürler Demesem Öldüm (2016), Toparlanın Gitmiyoruz 3 (2017), Dil İle İkrar (2017), Başını Örten Kızlar Felsefe Bilmelidir (2018), Bir Akşam Gezintisi Değil Bir İstiklal Yürüyüşü (2018) Poetika: Şiir Okuma Kılavuzu (1980). Anı: Waldo Sen Neden Burada Değilsin (1988). Söyleşi: Sorulunca Söylenen (1988, 1999). Mektup: Genç Bir Şairden Genç Bir Şaire Mektuplar (Ataol Behramoğlu’yla karşılıklı mektupları, 1995). Çeviri: Gariplerin Kitabı (Ian Dallas / Abdülkadir es-Sûfi’den, 1979), Cihad (Ian Dallas / Abdülkadir es-Sûfi’den, 1980), Osmanlı İmparatorluğu ve İslâmî Gelenek (Norman Itzkowitz’den, 1989), Siyasî Felsefenin Büyük Düşünürleri (W. Ebenstein’den, 1997). Hakkında Yazılan Kitaplar: Reşit Güngör Kalkan / Ben İsmet Özel Şair – Bir Portre Denemesi (2010), Fatih Öztürk / Sokrates ve İsmet Özel (2015), Selahattin Yusuf / Bir Masal İsmet Özel'i (2018). Benzer Konular: Ahmet Hamdi Tanpınar Kimdir? \| Türk Şair, Yazar Yaşar Nabi Nayır Kimdir? \| Türk Şair ve Yazar Melih Cevdet Anday Kimdir? \| Türk Şair ve Yazar Oktay Rıfat Kimdir? \| Türk Şair ve Yazar Abdülhak Hamit Tarhan Kimdir? Biyografisi \| Türk Şair - Yazar Paylaş Share this post on Digg Del.icio.us Technorati Twitter
	Alıntı

19 Eylül 2023, 12:56	#2
Çevrimdışı Zeze Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.	İsmet Özel Kimdir? \| Türk Şair, Yazar İsmet Özel (19 Eylül 1944, Kayseri), Türk şair ve yazar. Yaşamı Bir süre Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde öğrenim gördükten sonra, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı’ndan mezun oldu. 18 yıl Devlet Konservatuvarı’nda Fransızca okutmanlığı yaptı. Ataol Behramoğlu ve Murat Belge ile birlikte Halkın Dostları dergisini kurdu ve yönetti. 1963’ten itibaren şiirleri yayımlanmaya başladı. 1974’te Sezai Karakoç’un çıkarttığı Diriliş Dergisi'nde “Amentü“ şiirini yayınladı ve kendi iç dünyasında ruhsal bir değişim yaşayarak yazı hayatına İslamî düşünce çerçevesinde devam etti. Uzun yıllar çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yaparak 2005’te "Türkiye Yazarlar Birliği" deneme ve üstün hizmet ödülünü kazandı. 9 şiir, 22 deneme, söyleşi, mektup ve 5 çeviri kitabına imza attı. Benim masalımda üç önemli kelime var: Şair, Komünist ve Müslüman ifadesiyle, düşünce serencamının farklı dönemlerinde, farklı dünya görüşlerini benimsediğini ifade etmiştir. Özel bu düşünsel değişimleri birbirinin devamı niteliğinde görmekte, otobiyografisi başta olmak üzere birçok eserinde bu olguya değinen değerlendirmelerde bulunmaktadır. Ona göre yaşadığı kırılma noktaları, içinde bulunduğu dönemin parametrelerinin doğal bir sonucu olması hasebiyle zaruri bir fikirsel zırhtır. Kendisinin Marksist olduğu dönemde benimsenmesi gereken ideolojinin Marksizm olduğunu, o dönemde Sosyalist bir alt yapıyla temellendirilmeyen Müslümanlığın, bugün için tahkiki bir Müslümanlık olmadığına yönelik bir duruş sergilemektedir. 1980 yılında şair, poetik görüşlerini barındıran, tarihsel süreçte şiire yüklediği anlama dair görüşlerini dile getirdiği Şiir Okuma Kılavuzunu kaleme almıştır. 1987 yılında yayımladığı Erbain isimli şiir kitabı edebiyat dünyasında epeyce bilinir. Diğer şiir kitapları ise 2000 yılında müsvedde halinde yayımladığı Bir Yusuf Masalı, 2005 yılında yayımladığı son şiir kitabı olan Of Not Being A Jew'dir. Temmuz 2013 yılında yayımladığı yazıda şiiri bıraktığını bildiren Özel, şiire dair kalan tüm uğraşısını "Bir Yusuf Masalı" kitabına haşredeceğini bildirmiştir. 1978 yılında yazarın teknik, medeniyet ve yabancılaşma kavramlarına yüklenilen anlamın netliğini sorguladığı ve kaleme aldığı ilk nesiri olan Üç Mesele (Teknik, Medeniyet, Yabancılaşma) ve 1984 yılında kaleme aldığı ve 1985 yılında Türkiye Yazarlar Birliği tarafından “Yılın Deneme Yazarı” ödülüne layık görüldüğü Taşları Yemek Yasak ve kendi hayat hikâyesini kaleme aldığı Waldo Sen Neden Burada Değilsin en önemli düşünce kitaplarından bazılarıdır. 2000'li yıllar, artık İsmet Özel'in Türklük kavramsallaştırmasının netlik kazandığı yıllar olmuştur. 2006 yılında bu düşüncesinin manifestosu niteliğinde kaleme aldığı eseri Kalın Türk adlı kitabı, birçok eserinde değindiği düşüncesini tek kitapta açıkladığı bir eser olmuştur. 2007 yılında İstiklâl Marşı Derneği'ni kurmuştur. 2007-2016 yılları arasında derneğin Genel Başkanlığını yapmıştır. Halen İstiklâl Marşı Derneği Fahri Genel Başkanıdır. Ayrıca İstiklal Marşı Derneği'nin internet sitesi üzerinden haftalık yazıları yayımlanmaktadır. Görüşleri İsmet Özel'in bir konferansta söylediklerine göre, "Namaz kılmak, oruç tutmak dünyada Müslümanların hiç kimsenin boyunduruğu altında yaşamayacak insanlar olduğunu, sadece Allah'a kulluk etmekle vazifeli olduklarını gösteren işaretlerdir. Bunu göstermediği zaman kılınan namaz namaz değildir, tutulan oruç oruç değildir. Biz hakkın divanına dururuz. İki ayağımız arasında bir ayaklık mesafe vardır. Bunu dini terbiye almış herkes öğrenir. Yani kıyamda hazır olda durulmaz; kıyamda kafirin karşısında sağlam durmak üzere durulur. Yani hakkın divanına durursun ama küfrün karşısına durursun. Ve tafsilatını benim "Namaz insanı kılar" kitabımda bulursunuz; abdestten başlayan bir şeydir o. Yani namaz kılmak demek küfre meydan okumak demektir. Küfre meydan okumadan kılınan namaz namaz değildir. Tutulan oruç, Hristiyanların, Yahudilerin tuttuğu oruç değildir. Yani biz böyle nefsimizi terbiye etmek için falan filan oruç tutmuyoruz. Biz bizi yaşatanın sadece Allah olduğunu bütün küfür alemine, kafasına çakmak üzere oruç tutuyoruz. Bir ümmet bir ay boyunca oruç tutuyor. Yani biz içtiklerimiz, yediklerimiz sebebiyle canlı olmadığımızı, cinsi münasebet yoluyla üremediğimizi, sadece bizi Allah'ın yarattığını ve Allah'ın bize can verdiğini ve Allah'ın verdiğini canı Allah'ın alabileceğini kafalarına çakmak için kafirlerin, bir ümmet olarak oruç tutuyoruz. Dediğim gibi öyle bir dini fantezi değil bu; bir savaş. Bütün insanlar, Müslüman olmayan herkes bu insanlardan korksun diye. Yani Müslüman teröristtir. Müslüman'ın ilk vazifesi terörist olmaktır. Kâfirler Müslümanlardan korkacaktır. Korkmadıkları zaman Müslüman, Müslüman değildir." Bir televizyon röportajında şu düşüncelerini dile getirmiştir: "Ben Müslüman olmakla bütün gayrimüslim dünyanın benim altımda olduğunu kabul ediyorum. Yani ben bir Müslüman'ım ve Müslüman olmayan herkes benden daha düşük bir insandır. Bütün diğer dinler olduğu gibi insan olarak da, yani Müslüman değilse sadece hoşgörülebilir." Kitapları Şiir 1966: Geceleyin Bir Koşu 1969: Evet İsyan 1975: Cinayetler Kitabı 1980: Şiirler 1962-74 1982: Şiir Kitabı 1984: Celladıma Gülümserken 1987: Erbain 2000: Bir Yusuf Masalı 2005: Of Not Being A Jew 2008: Of Not Being A Jew -İlaveler ve Vaat Edilmiş Bir Şiir 2011: Of Not Being A Jew 2021: Bir Yusuf Masalı Deneme, Söyleşi, Mektup Üç Mesele (1978) Şiir Okuma Kılavuzu (1980) Zor Zamanda Konuşmak (1984) Taşları Yemek Yasak (1985) Bakanlar ve Görenler (1985) Faydasız Yazılar (1986) İrtica Elden Gidiyor (1986) Surat Asmak Hakkımız (1987) Tehdit Değil Teklif (1987) Waldo Sen Neden Burada Değilsin? (1988) Sorulunca Söylenen (2000) Cuma Mektupları (1-10) (1995-2004) Tahrir Vazifeleri Neyi Kaybettiğini Hatırla (1994) Ve'l-Asr Bilinç Bile İlginç Genç Bir Şairden Genç Bir Şaire Mektuplar (1995) Tavşanın Randevusu (1996) Kırk Hadis (2004) Henry Sen Neden Buradasın? 1-2 (2004) Kalın Türk (2006) Çenebazlık (2006) Şairin Devriye Nöbeti 1 - Tok Kurda Puslu Hava Şairin Devriye Nöbeti 2 - Bileşenleriyle Basit Şairin Devriye Nöbeti 3 - Neredeyizim Şairin Devriye Nöbeti 4 - Ebruli Külah Şairin Devriye Nöbeti 5 - Evet mi Hayır mı? Sınıf Savaşı Evet, Milli Mücadele Hayır Şairin Devriye Nöbeti 6 - Allah'ın Emri Zaid/Plus Peygamberin Kavli Şairin Devriye Nöbeti 7 - Evlenseydik Boşanacaktık Şairin Devriye Nöbeti 8 - Hayatın Manası versus Manalı Bir Hayat Şairin Devriye Nöbeti 9 - Karz-ı Hasen Şairin Devriye Nöbeti 10 - Siper Beden Şairin Devriye Nöbeti 11 - Muvazzaf Şairin Devriye Nöbeti 12 - Başbaş Başbaşa Başabaş Desem Öldürürler Demesem Öldüm Bir Akşam Gezintisi Değil, Bir İstiklâl Yürüyüşü - 1 Bir Akşam Gezintisi Değil, Bir İstiklâl Yürüyüşü - 2 Pergelin Yazmaz Sivri Ucu (2021) İslamla Dalgalanmış Varoluş (2021) Çeviri Siyasi Felsefenin Büyük Düşünürleri - William Ebenstein Gariplerin Kitabı - Ian Dallas Osmanlı İmparatorluğu ve İslami Gelenek - Norman Itzkowitz Bilim Kutsal Bir İnektir - Anthony Standen Cihad - Bir Temel Tasarım - Abdülkadir Es-Sufi Paylaş Share this post on Digg Del.icio.us Technorati Twitter
	Alıntı

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 konuk)

İsmet Özel Kimdir? | Türk Yazar, Şair

Ünlü şairlerimizin ve kalemi güçlü yazarlarımızın hayatlarının yer aldığı bölüm.