Sözlü Kültür Örnekleri | Tarih

**Zeze** · 18 Eylül 2023, 15:11

Gerek toplum yönetimi gerek de eğitim hakkında ciddi etkileri olan sözlü kültür ögeleri, birkaç temel başlık altında toparlanabilir, özellikle uzak doğuda geçen Türk destanları ile batıda Yunan destan ve mitolojisi ciddi anlamda farklı olup yaşantılar ile sözlü kültür ögelerinin ilişkisini inkar edilemez bir şekilde açıklar.

Mitoloji: Toplumların tarihi olayları, afetleri, savaşları ve inanışlarını bağladığı çoğu zaman mistik ve doğaüstü ögeleri barındıran anlatılar bütünü olarak tanımlanabilir. Örmek: Yunan mitolojisi, Roma mitolojisi, Türk mitolojisi vb.

Masal: Özellikle çocuklara anlatılması ile fazlasıyla kullanılan ve bilinen masallar, toplumların değerlerinin derlenip bir mesaj ile harmanlandığı optimist anlatılardır. Örneklemek gerekirse Hansel ve Gratel, Noel öyküleri, Gumbur Baba (Malatya’da bazı köylerde) vb.

Destan: Toplumun başına gelen önemli olayları, savaşları, afetleri vb. abartma yolu ile anlattığı bir kültür ögesidir. Örnek olarak İlyada, Türeyiş, Ergenekon, Odysseia vb. destanlar verilebilir.

Efsane: Bir tarihsel gerçeğe dayanmayan, toplumun değerlerini aktaran bir edebi tür olmanın yanında kültürel ögeleri en geniş şekilde aktarabildiğiniz türlerden biridir. Bunun nedeni fazla katı gerçekçilik sınırlarına sahip olmamasıdır. Masal gibi düşünülebilir fakat daha geniş çaplıdır. Yerel özellik gösterdiği için örnek verilmesi zordur. Kız Kulesi efsanesi veya Gözçamuru’ nun efsanesi verilebilir.

Hikaye: Gerçeklik payı içerdiğinden dolayı genel olarak gerçek olayları baz alır. Masal gibi anlatıla anlatıla aktarılır.

Folklor: Halkların çeşitli olayları fiziksel yollar ile anlatma şekillerinden biridir. Çıktığı yörenin yaşam şartlarından büyük ölçüde etkilenir. Ör. Horon, Çaydaçıra, Kaşık Oyunları, Kafkas Şeyh Şamil, Kılıç kalkan vb.

Remus ve Romulus ile Dişi Kurt Efsanesi
Efsaneye göre savaş tanrısı Mars ile Rhea Silvia’nın ikizleri olan Remus ve Romulus, Roma Şehri’ni kuran iki kişiliktir. Efsane milattan önce 4. yüzyılda ortaya çıkmıştır fakat Romalı bilgin Marcus Terentius Varro, Roma’nın kuruluş gününün milattan önce 1. yüzyılda olduğunu kesinleştirmiştir. Geçmişlerine bakılırsa Truva’dan kaçan Afrodit’in oğlu Prens Aeneas, ikizlerin ataları olarak kabul edilir.

Efsanenin başlangıcı şöyledir: Amuluis, babalarının savaş tanrısı Mars olduğu söylentileri yayılan ikiz kardeşler Romus ( Bazı kaynaklarda Remus olarak geçer ) ve Romulus’un nehirde boğdurulmalarını emreder. Görevlendirdiği kişiler, taşkının onları yutacağını düşünüp bir taşkın yatağına bırakırlar. Savaş tanrısı Mars’tan korkan taşkın (bazı yerlerde nehir olarak da geçiyor ) ikizleri kabul etmez. Sel suları çekilirken denize yakın bir yer olan Ostia’da ikizleri bırakır. Yeni doğum yapmış bir dişi kurt ikizleri bulur, annelik içgüdüsü nedeniyle öldürmeyip emzirir. Circe’den dönen ve krala hizmet eden çoban Picus, ikizleri bulur. Eşi ile birlikte ikizleri alır ve gençlik çağına kadar büyütür. Zamanlarının çoğunu avcılık ve tarım ile geçirmeye başlayan ikizler, haydutları yakalayıp ganimetlerini diğer çobanlar ile paylaşmaları nedeniyle ün salarlar.

Bu duruma son vermek için haydutlar tuzak niteliğinde bir plan hazırlarlar. Haydutların tuzağa düşürdüğü ikizlerden Remus, eski Kral Numitor’un huzuruna çıkartılır. Kral, huzurundaki kişinin torunu olduğunu anlar. Bir grup çoban ile Kral Amulius’un sarayını basıp dedelerini yeniden tahta çıkartırlar. Bırakıldıklarında yeni bir kent kurmak isterler. Aynı yaşta oldukları için krallık kararını kır tanrılarına verirler. Romulus ilk olarak altı akbaba görür. Ardından Romulus 12 tane görür. Bunun sonucunda kavga eden ikizlerden Romulus, Remus’u öldürür ve Romulus, Roma’nın mutlak varisi haline gelir. Roma isminin de Romulus’tan geldiğine inanılır. Bunun dışında ikizlerin daha önceki büyütülme vs. aşamaları Türk destanlarındaki dişi kurt tarafından emzirilmek ile aynıdır. Türk efsaneleri ile benzer pek çok öge, imge ve sembol gösteren bir efsanedir. Örneğin kurdun yüce kişiliklere ebeveynlik yapması gibi. Efsanenin kalan kısmı savaşları, nüfus artırılmasını ve Roma’nın gelişmesini anlatır.

Benzer Konular:

18 Eylül 2023, 15:11	#1
Çevrimiçi Zeze Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.	Sözlü Kültür Örnekleri \| Tarih Sözlü Kültür Örnekleri \| Tarih Gerek toplum yönetimi gerek de eğitim hakkında ciddi etkileri olan sözlü kültür ögeleri, birkaç temel başlık altında toparlanabilir, özellikle uzak doğuda geçen Türk destanları ile batıda Yunan destan ve mitolojisi ciddi anlamda farklı olup yaşantılar ile sözlü kültür ögelerinin ilişkisini inkar edilemez bir şekilde açıklar. Mitoloji: Toplumların tarihi olayları, afetleri, savaşları ve inanışlarını bağladığı çoğu zaman mistik ve doğaüstü ögeleri barındıran anlatılar bütünü olarak tanımlanabilir. Örmek: Yunan mitolojisi, Roma mitolojisi, Türk mitolojisi vb. Masal: Özellikle çocuklara anlatılması ile fazlasıyla kullanılan ve bilinen masallar, toplumların değerlerinin derlenip bir mesaj ile harmanlandığı optimist anlatılardır. Örneklemek gerekirse Hansel ve Gratel, Noel öyküleri, Gumbur Baba (Malatya’da bazı köylerde) vb. Destan: Toplumun başına gelen önemli olayları, savaşları, afetleri vb. abartma yolu ile anlattığı bir kültür ögesidir. Örnek olarak İlyada, Türeyiş, Ergenekon, Odysseia vb. destanlar verilebilir. Efsane: Bir tarihsel gerçeğe dayanmayan, toplumun değerlerini aktaran bir edebi tür olmanın yanında kültürel ögeleri en geniş şekilde aktarabildiğiniz türlerden biridir. Bunun nedeni fazla katı gerçekçilik sınırlarına sahip olmamasıdır. Masal gibi düşünülebilir fakat daha geniş çaplıdır. Yerel özellik gösterdiği için örnek verilmesi zordur. Kız Kulesi efsanesi veya Gözçamuru’ nun efsanesi verilebilir. Hikaye: Gerçeklik payı içerdiğinden dolayı genel olarak gerçek olayları baz alır. Masal gibi anlatıla anlatıla aktarılır. Folklor: Halkların çeşitli olayları fiziksel yollar ile anlatma şekillerinden biridir. Çıktığı yörenin yaşam şartlarından büyük ölçüde etkilenir. Ör. Horon, Çaydaçıra, Kaşık Oyunları, Kafkas Şeyh Şamil, Kılıç kalkan vb. Remus ve Romulus ile Dişi Kurt Efsanesi Efsaneye göre savaş tanrısı Mars ile Rhea Silvia’nın ikizleri olan Remus ve Romulus, Roma Şehri’ni kuran iki kişiliktir. Efsane milattan önce 4. yüzyılda ortaya çıkmıştır fakat Romalı bilgin Marcus Terentius Varro, Roma’nın kuruluş gününün milattan önce 1. yüzyılda olduğunu kesinleştirmiştir. Geçmişlerine bakılırsa Truva’dan kaçan Afrodit’in oğlu Prens Aeneas, ikizlerin ataları olarak kabul edilir. Efsanenin başlangıcı şöyledir: Amuluis, babalarının savaş tanrısı Mars olduğu söylentileri yayılan ikiz kardeşler Romus ( Bazı kaynaklarda Remus olarak geçer ) ve Romulus’un nehirde boğdurulmalarını emreder. Görevlendirdiği kişiler, taşkının onları yutacağını düşünüp bir taşkın yatağına bırakırlar. Savaş tanrısı Mars’tan korkan taşkın (bazı yerlerde nehir olarak da geçiyor ) ikizleri kabul etmez. Sel suları çekilirken denize yakın bir yer olan Ostia’da ikizleri bırakır. Yeni doğum yapmış bir dişi kurt ikizleri bulur, annelik içgüdüsü nedeniyle öldürmeyip emzirir. Circe’den dönen ve krala hizmet eden çoban Picus, ikizleri bulur. Eşi ile birlikte ikizleri alır ve gençlik çağına kadar büyütür. Zamanlarının çoğunu avcılık ve tarım ile geçirmeye başlayan ikizler, haydutları yakalayıp ganimetlerini diğer çobanlar ile paylaşmaları nedeniyle ün salarlar. Bu duruma son vermek için haydutlar tuzak niteliğinde bir plan hazırlarlar. Haydutların tuzağa düşürdüğü ikizlerden Remus, eski Kral Numitor’un huzuruna çıkartılır. Kral, huzurundaki kişinin torunu olduğunu anlar. Bir grup çoban ile Kral Amulius’un sarayını basıp dedelerini yeniden tahta çıkartırlar. Bırakıldıklarında yeni bir kent kurmak isterler. Aynı yaşta oldukları için krallık kararını kır tanrılarına verirler. Romulus ilk olarak altı akbaba görür. Ardından Romulus 12 tane görür. Bunun sonucunda kavga eden ikizlerden Romulus, Remus’u öldürür ve Romulus, Roma’nın mutlak varisi haline gelir. Roma isminin de Romulus’tan geldiğine inanılır. Bunun dışında ikizlerin daha önceki büyütülme vs. aşamaları Türk destanlarındaki dişi kurt tarafından emzirilmek ile aynıdır. Türk efsaneleri ile benzer pek çok öge, imge ve sembol gösteren bir efsanedir. Örneğin kurdun yüce kişiliklere ebeveynlik yapması gibi. Efsanenin kalan kısmı savaşları, nüfus artırılmasını ve Roma’nın gelişmesini anlatır. Benzer Konular: Sözlü Kültür Nedir? Kültür forumu diye kültür forumları olabilir mi? Tarih ve Edebiyat İlişkisi Örnekleri Beypazarı Tarih ve Kültür Müzesi \| Ankara Sözleşmeli öğretmenlik sözlü sınav sonuçları açıklandı Paylaş Share this post on Digg Del.icio.us Technorati Twitter
	Alıntı

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 konuk)