Eleştiri Türünün Tarihsel Gelişimi

**Zeze** · 23 Ekim 2023, 17:06

Eleştiri Yunanca “kritike” sözcüğünden türemiştir. Eleştirel ve eleştirici anlamındaki “kritikos” sözcüğü Latinceye “critucus” biçimiyle geçmiş ve bu yolla Avrupa dillerine yayılmıştır.

Günümüzdeki anlamıyla edebiyat eleştirisinin, bir yazı türü olarak Batı edebiyatında 19. yüzyılda doğup geliştiği bilinmektedir. Batı edebiyatında, Boileau ve Anotole Franve eleştiri türünün önemli temsilcileri olarak bilinmektedir.

Bir yazı türü olarak eleştiri bizde Tanzimat’tan sonra görülür. O zamanki adıyla tenki, Avrupa fikir ve sanat alemi ile temastan sonra memleketimize gelmiştir. Bu dönemin eleştiri anlayışında ilke ve yöntemler henüz netleşmiş değildir.

Bu dönemde rastlanan ilk eleştiri yazısı Şinasi’nindir. Şinasi’nin edebiyat eleştirisi olarak anılabilecek yazısı temelde bir dil tartışması olan “mebhusetu’n anha, terceme-i salifetü’z-zikr, tul ü dıraz” sözcükleri çerçevesindeki dizi yazısıdır.

Ondan sonra gelen Namık Kemal, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi, Abdülhak Hamid, Recaizade Mahmut Ekrem, eleştiri türünde metinler kaleme almışlardır.

Türk edebiyatında eleştiri türündeki önemli eserler:

Recaizade Mahmut Ekrem – Takdir-i Elhan
Muallim Naci – Demdeme
Hüseyin Cahit Yalçın – Kavgalarım
Ahmet Şuayb – Hayat ve Kitaplar
Nurullah Ataç – Karalama Defteri
Nurullah Ataç – Diyelim
Nurullah Ataç – Söz Arasında (Deneme – Eleştiri)

Benzer Konular:

23 Ekim 2023, 17:06	#1
Çevrimiçi Zeze Kullanıcıların profil bilgileri ziyaretçilere gizlidir.	Eleştiri Türünün Tarihsel Gelişimi Eleştiri Türünün Tarihsel Gelişimi Eleştiri Yunanca “kritike” sözcüğünden türemiştir. Eleştirel ve eleştirici anlamındaki “kritikos” sözcüğü Latinceye “critucus” biçimiyle geçmiş ve bu yolla Avrupa dillerine yayılmıştır. Günümüzdeki anlamıyla edebiyat eleştirisinin, bir yazı türü olarak Batı edebiyatında 19. yüzyılda doğup geliştiği bilinmektedir. Batı edebiyatında, Boileau ve Anotole Franve eleştiri türünün önemli temsilcileri olarak bilinmektedir. Bir yazı türü olarak eleştiri bizde Tanzimat’tan sonra görülür. O zamanki adıyla tenki, Avrupa fikir ve sanat alemi ile temastan sonra memleketimize gelmiştir. Bu dönemin eleştiri anlayışında ilke ve yöntemler henüz netleşmiş değildir. Bu dönemde rastlanan ilk eleştiri yazısı Şinasi’nindir. Şinasi’nin edebiyat eleştirisi olarak anılabilecek yazısı temelde bir dil tartışması olan “mebhusetu’n anha, terceme-i salifetü’z-zikr, tul ü dıraz” sözcükleri çerçevesindeki dizi yazısıdır. Ondan sonra gelen Namık Kemal, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi, Abdülhak Hamid, Recaizade Mahmut Ekrem, eleştiri türünde metinler kaleme almışlardır. Türk edebiyatında eleştiri türündeki önemli eserler: Recaizade Mahmut Ekrem – Takdir-i Elhan Muallim Naci – Demdeme Hüseyin Cahit Yalçın – Kavgalarım Ahmet Şuayb – Hayat ve Kitaplar Nurullah Ataç – Karalama Defteri Nurullah Ataç – Diyelim Nurullah Ataç – Söz Arasında (Deneme – Eleştiri) Benzer Konular: Dram Türünün Tarihsel Gelişimi Roman Türünün Tarihsel Gelişimi Hikaye Türünün Tarihi Gelişimi Fabl Türünün Tarihi Gelişimi Söylevin Tarihsel Gelişimi Paylaş Share this post on Digg Del.icio.us Technorati Twitter
	Alıntı

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 konuk)