Barbaros Anıtı | İstanbul

Barbaros Anıtı, Beşiktaş'ta ünlü Osmanlı amirali Barbaros Hayreddin Paşa'nın hatırasına, Barbaros Parkı'nda yer alan ve 1944 yılında dikilen bronz dökümden yapılmış anıttır.

Cumhuriyet dönemi meydan anıtları arasında, en büyüklerinden biridir. Beşiktaş'ın sembolü hâlindeki anıtın önünde her yıl Denizcilik Bayramı ve Deniz Kuvvetleri Günü kutlamaları gerçekleşir.

Cezayir Caddesi'nde ve Barbaros Türbesi’nin hemen arkasında yer alır. Meydanın düzenlenmesi ve heykelin yerinin saptanması, şehircilik uzmanı Henri Prost tarafından yapılmıştır. 1941-1943 arasında hazırlanmış, 1944’te yerine dikilmiştir. Heykeli Zühtü Müridoğlu ve Ali Hadi Bara yapmıştır; bronz işleri Yusuf Akpınar ve Ali Haydar Seymen’e aittir. Anıtın tümü 11,50 metredir. Bronz dökülen kısmı 6 ton 900 kilodur.

Kaide, heykel ve sütun olmak üzere üç bölümden meydana gelir. On metre yüksekliğinde kademeli kaide, birkaç basamaklı mermer bir platform üzerindedir. Kaidenin sol yanında Barbaros'un I. Süleyman'a takdimi, sağ yanında ise Preveze Deniz Zaferi kabartma olarak işlenmiştir. Kaidenin ön kısmı gemi pruvası ve güvertesini simgeleyecek biçimde iki buçuk metre yüksekliğinde bir platform şeklindedir.

Kaidenin üzerinde üç bronz figür yer alır. Barbaros, normal bir insan boyundan 1/3 daha büyük ölçüde iki leventin ortasında yer almaktadır. Anıtın üzerindeki tiplerin giysileri Nigâri'nin minyatüründen esinlenilerek yapılmıştır. Barbaros’un hemen arkasındaki levent, o yıllarda yeni yeni kullanılmaya başlanan bir tabanca ile sol elinde bir sancak tutmaktadır. Soldaki levendin elinde ise bir kılıç vardır. Bunlar ayakları açık savaşa hazır durumda yapılmışlardır. Tiplemelerde yabancı ressamların çizgilerinden de esinlenildiği sanılmaktadır.

Figürlerin arkalarında sivri bir köşe ile sonuçlanan soyut bir kütle bulunmaktadır. Üzerinde Yahya Kemal'in “Süleymaniye’de Bir Bayram Sabahı” şiirinden alınmış dizeler yer alır. Dizelerin üzerinde de bir dal motifi ile 1944 tarihi bulunur.

Anıtın kaidesindeki dizeler
"Deniz ufkunda bu top sesleri nereden geliyor ?
Barbaros belki donanmayla seferden geliyor
Adalardan mı? Tunus'tan mı? Cezayir'den mi?
Hür ufuklarda donanmış iki yüz pare gemi
‘Yeni doğmuş ay’ı baktıkları yerden geliyor.
O mübarek gemiler hangi seferden geliyor ?